د Wikipedia لخوا
محمد بن احمد بن رشد اندلسی چې ۱۱۱۲هجری سپوږمیز کال په ننۍ اسپانیا کې زېږېدلې دی. او په ۱۹۸هجری سپوږمیز کال مړ شوې.
نيوليک[پټول] |
زده کړې
ابن رشد خپلې زده کړې د حقوق او رنڅپوهنې په ځانګو کې ترسره کړې. او د ډېرې مودې لپاره د سویل او کوردوبا\قرتبه په ښارونو کې پاتې شوې دی.
دندې
ابن رشد د قضا په سپېڅلې دنده هم د ډېېرې مودې لپاره پاتې شوې.ابن رشد محمد بن احمد بن رشد اندلسی ۱۱۱۲هجری سپوږ میز کال په ننۍ اسپانیا کې زېږېدلې. او په ۱۹۸هجری سپوږمیز کال مړ شوې دی . ابن رشد خپلې زده کړې د حقوق او رنڅپوهنې په ځانګو کې ترسره کړې. او د ډېرې مودې لپاره د سویل او کوردوبا\قرتبه په ښارونو کې پاتې شوې دی. ابن رشد د قضا په سپېڅلې دنده هم د ډېرې مودې لپارهپه غاره درلود . ابن شد ځینی ځانگړی فلسفی عقاید درلوده لکه دا چی هغوی د بقای ماده و د خدای تعالی سره د یو بل ابدی شی باندی اعتقاد در لوده. هغه ویله چی کله نا کله فلسفه د دین سره تضاد او تناقض پیدا کوی . ابن رشد یوه سنی مسلمان او مالکی مذهبه و خو دخپل د فلسفی عقایدو په جرم د دینی عالمانو له خوا په کفر با ندی تورن سوی و. د اروپای او عیسوی مذهبی عالمانو (پاپانو) له خوا هم په کفر تورن سوی و. په غربی هیوادنو کی د هغوی فلسفه د ( ابن رشدیسم ) او یا ( اوروئسیسم ) په نامه نو میالی سوی دی . هغه کوشش کوله چی د ارسطویی فلسفه پر اسلام با ندی تطبیق کری . خو هغه خپله د قران شریف په باب ځانگړی فکرونه در لو ده چی د هغوی د (فصل المقال )په کتاب کی را غلی دی . ځنی کسان وایی چه د اسلام له نظره دغه یوه کفر کونکی کتاب دی . په هره توگه ابن رشد په نړیوال کچه کی یوه نامتو او مشهور فیلسوف دی . د جرمنی مشهور لیکوال (دانته) په خپل نومیالی کتاب کی چی د ( الهی کمدی ) په نا مه مشهور دی ابن رشد نه په ډېره درناوی سره یا دونه کړی دی . او همدا رنگه د غربی هیوا دونو نومیالی نقاشان د هغوی لرغونی انځورونه جوړرکړی دی . چی دوه انځورونه یی هم دلته راوستل سوی دی . سربیره پر دا د هغوی د ژوند په باب ډېر کتا بونه او ناولی لیکل سوی دی او شاهین یوسف د هغوی د ژوند سینمایی فیلم هم جوړرکړی دی . په 8318 عیسوی کال کی په اسمان کی یوه کوچنی سیاره هم د دوی په نوم باندی نوماند سو . ( مهندس داود عطایی قندهاری )
له مړينې وروسته اغیزې
- د ابن رشد مجسمه تر نن ورځې پورې د اسپانيا په كرتبې (قرتبه) ښار كې شته.
- رافائل، د اېټاليې نامتو انځورګر ابن سينا په خپلو انځورونو كې انځور كړې.
- دانته په خپل مشهور كتاب "الهی كامډي" كې ده ته اشاره كوي.
- خورخه لوئیس بورخس يو لنډه كيسه د "د ابن رشد لټون" كې ليكي: چې دده په لټه كې د كاميډي او تراژيدۍ په لټۀ كې دى.
- جیمز جویس په خپل مشهور كتاب اولیس كې ده ته په لنډ ډول اشاره كوي.
- او شخصیت اصلی فیلم "سرنوشت" به کارگردانی یوسف شاهین است.
- دده په نامه په اسمان كې يوه سياره "۸۳۱۸ ابن رشد" نومول شوې ده.
مهم كتابونه يې:
- د ارستو د كتابونو شرحې او لنډيزونه:
|
او د مهمو ليكنو څخه يې يو څو په لاندې ټول دي: |
نور مشهور كتابونه يې:
|
- كتاب الكليات.
- كتاب "التحصيل" د علماو د مذهبونو د اختلاف په اړه.
- كتاب "الحيوان".
- كتاب "المسائل" په فلسفه كې.
- كتاب "بداية المجتهد ونهاية المقتصد" په فقه كې.
- كتاب "جوامع كتب أرسطاطاليس" په طبيعياتو او الهياتو كې.
- كتاب "شرح أرجوزة ابن سينا" په رنځپوهنه كې.
سرچینې
تاریخ فلاسفة الاسلام، لیکوال، لطفي جمعه.
| مسلمان فیلسوفان |
|---|
|
| يعقوب كندي | ابن سینا بلخي | ابن عربي | ابي نصر الفارابي | غزالي | ابن خلدون | ابن رشد | ابن طفیل | علامه اقبال | سيد جمال الدين افغاني| امير حمزه شينوارې | امام فخر الدين رازي | رابعه بلخي | غني خان | ابو الاعلى مودودي | شاه ولي الله | {سېد محمد طباطبايي | عمر خيام |ابن مسكوی | سېد حسن نصر | جلال الدین رومي |شقیق بلخي | شېخ الاشراق سهروردي |
