غربي فلسفه لرغونې فلسفه | |
---|---|
Plato | |
نوم:اپلاتون | |
زېږېدنه:c. 427–428 BC | |
مړينه:347 BC | |
School/tradition: Platonism | |
Main interests | |
Metaphysics, Epistemology, اخلاق, Aesthetics, سياست, زده کړې, د شمېرپوهنې فلسفه | |
Notable ideas | |
Platonic realism | |
Influences | Influenced |
سقراط, Archytas, Democritus, Parmenides | Most philosophers who followed him |
اپلاتون (يوناني: Πλάτων, Plátōn) (c.427–c.347 BC) يو ډېر زيات اغېزناکه زوړ يوناني فېلسوف او د سقراط زده کوونکی وه چې د خپل استاد، د سقراط د اندونو نه متاثره شوی وه. هغه يو تکړه شمېرپوه او د فلسفي ديالوګونو ليکوال او په آتېن کې د اکادمۍ Academy بنسټګر دی، چېرته چې ارسطو هم زده کړې کړي.
اپلاتون به په پراخه کچه په اکادمۍ کې په زده کړو ورکولو بوخت وه خو د دې ترڅنګ به يې په ډېرو فلسفي چارو لکه سياست، اخلاقيات، مېټافيزيک او منېق ليکنې هم کولې. دده ترټولو اهمې ليکنې دده ډيالوګونه دي، که څه هم چې دده نه راپاتې ډېرې لېشناکې او لطيفې خبرې او نکتې هم راپاتې دي او ځينې ليکونه هم د هغه د وختونو نه راپاتې دي کوم چې ده پخپل لاس کښلي. تاريخپوهان پدې اند دي چې د افلاطون ټول معتبره ډيالوګونه د تاريخ په بېلابېلو پړاوونو کې بچ او خوندي پاتې شوي.
However, some dialogues ascribed to Plato by the Greeks are now considered by the consensus of scholars to be either suspect (e.g., First Alcibiades, Clitophon) or probably spurious (such as Demodocus, or the Second Alcibiades). The letters are all considered to probably be spurious, with the possible exception of the Seventh Letter.
Will Durant, in the preface to the second edition of his book The Story of Philosophy, writes: "It did not seem to Plato any insult to philosophy that it should be transformed into literature, realized as drama, and beautified with style; nor any derogation to its dignity that it should apply itself, even intelligibly, to living problems of morality and the state."