جي اس ام ( GSM)
GSM د ( Global System for Mobile communications) لنډيز دی چې د ګرځنده اړيکو نړيوال سيستم يې ژباړلی شو .
GSM د موبايل تليفونونو له پاره، يومشهور سټنډرډ دی چې نن ورځ په نړيوال مارکيټ کې څه نا څه 3 ميليارده کسان ، په 214هيوادونو او سيمو کې د همدې سټنډرډ څخه ګټه اخلي
مخکې له دې چې د GSM شبکه منځ ته را شي اروپايانو د لومړي نسل (Generation 1) انالوګ ټکنالوژۍ کاروله چې زياتې نيمګړتياوې لرلي . ددغو نيمګړتياو د لرې کولو له پاره په 1982 م کال کې د اروپايي هيوادنو د مخابراتو او ټکنا لوژۍ وزيرانو په يوه ګډه غونډه کې ،د موبايل تليفونونو له پاره ، يو داسې واحد سټنډرډ، درامنځ ته کيدو پريکړه وشوه چې د ټولې اروپا په لويه وچه کې به د استفادې وړ وي . د همدې هلوځلو په پايله کې ددويم نسل (Generation 2) ټکنالوژۍ چې بنسټ يې ډيجټالي و ، منځ ته راغله .
د لومړي ځل له پاره په 1988م کال کې د فنلنډ په هيواد کې د GSM سټنډرډ شبکه په رسمي بڼه افتتاح شوه . په 1988 م کال کې ددې موسسې مشرتوب د اروپا د ګرځنده اړيکو د سټنډرډونو موسسې ( ETSI) ته وسپارل شو چې په پايله کې د اروپايانو دغه نوی ټکنالوژي دستر بري سره مخ شوه .
GSM د خپل پرمختګ په لومړي پړاو کې د ١٩٨٢م نه تر ١٩٩٠م کال پورې ( Group Special Mobile ) په نامه دفعاليت کاوه . ١٩٩٢ م کال د جنوري په مياشت کې د لومړي ځل له پاره دغه ډيچټالي سټندرد نړيوالې تجارتي شبکې ته لاره پيدا کړه جې په يوه ثانيه کې يې د ليږد راليږد چټکتيا ٩،٦کيلو بايټه وه .
د1993م کال په پای کې په ټوله اروپا کې د يو ميليون نه زياتو کسانو ، د 70 سروس ورکونکو له لارې په ٤٨ هيوادونو کې د GSM شبکې څخه ګټه اخيسته .
د GSM په راتلو لومړنۍ ستونزه چې حل شوه هغه د بيلابيلو کمپنيوجوړوشوو وسايلو له يو بل سره کار نه کول وو. اوس د ځانګړې دندې پرزه چې د هرې کمپنۍ له خوا جوړه شوي وي د خپل سيستم دنورو پرزو سره په ښه شان کار کولی شي .يعنې دا معيارونه مخکې له مخکې معلوم وي ، هره پرزه چې په دې معيارونو پوره وي ، هغه د GSM د نورو وسايلو سره کار کولي شي .
دGSM شبکې د ښيګڼو څخه يو ه غوره ښيګڼه داده چې مشترکين د موبايل تليفونونو د کارونې له پاره ، يوازې يو توکي ته اړتيا لري چې هغه د SIM ( Module Subscriber Identity ) په نامه ياديږي او د څو سانتي متره څخه لوي نه دی ،چې زموږ عام خلک يې سيم کارډ بولي .
په دې سيم کې د مشتري د اړتيا وړ ټوله Data ساتل شوي او شبکه ددې واک لري چې دهمدې سيم له لارې دمشتري د اړتيا وړ معلومات وکاروي
نوټ: هيله ده په دې اړه خپل اندونه او معلومات ددې بلاګ د اړيکو له لارې له ماسره شريک کړی . مننه
