هنر،ادب او پښتو نحوه
د:اړه اوهکله ترمينځ څه توپيردی؟
شهاب الدین
13.08.2010
د:اړه اوهکله ترمينځ څه توپيردی؟
درنواوقدرمنوملګرو:له هرڅه نه مخکي مي سلامونه اونېک احترامات قبول کړئ!
زماپوښتنه داده چي ځيني ليکوال د:اړه لفظ استعمالوي،ځيني
د:هکله لفظ استعمالوي .
پوښتنه مي داده چي ددغودووالفاظوترمينځ توپيرڅه دی؟
اودکوم يوه استعمال غوره دی؟
که لطفاخپل معلومات راسره شريک کړئ!
Re: د:اړه اوهکله ترمينځ څه توپيردی؟
pattang
13.08.2010
[quote:32595991d3="حقيار"]د:اړه اوهکله ترمينځ څه توپيردی؟
درنواوقدرمنوملګرو:له هرڅه نه مخکي مي سلامونه اونېک احترامات قبول کړئ!
زماپوښتنه داده چي ځيني ليکوال د:اړه لفظ استعمالوي،ځيني
د:هکله لفظ استعمالوي .
پوښتنه مي داده چي ددغودووالفاظوترمينځ توپيرڅه دی؟
اودکوم يوه استعمال غوره دی؟
که لطفاخپل معلومات راسره شريک کړئ![/quote:32595991d3]
(اړه ) او(هکله) باريک فرق لري ، ما چېرې ندي لوستلي خوله خپلې ګېډې او
اوفکره به درته ووايم :
اړه،ا ړين ، اړ : ديوه شي تړل په بل پسې د اړښت په وجه ښيې ، دا يو زوړ پښتو لغات دی ٠
هکله : نوی لغات دی چې مانا يې پردې بابت ،پر دې حق ،يو تفصيلي لغات دی او
تفصيلي مفهوم ورکوي ٠
ددې دواړولغاتونو استعمال سره ګډ وډيږي او ديوه پر ځای بل استعماليږي٠
په کتابي فرق يې زه نه پوهيږم چې ژب پوهان څه پکښې وايې !
لکه :
پر دې هکله به مونږ نورې خبرې وکړو
پر دې اړه به مونږنورې خبرې وکړو ?
زما په نظر او ل يې درست او دوهم يې غلط دی٠
اړه . لومړی اوبيکت په دوهم پورې نسبتي تړي ٠
د لاريون په [color=white:32595991d3]اړه[/color:32595991d3] با يد پوليس ته خبر ورکړو چې اجازه
راکړي٠
دلاريون په [color=brown:32595991d3]هکله[/color:32595991d3] مو ډېرې خبرې کړې دي٠
زه دپښتو د ژبې ښوونکی نيم !
اور- بل
16.08.2010
د پتنګ صيب په تاييد او بشپړاوي
د ټينګوالي او مشخصتوب له مخې درې درجې دي :
تړاو = ارتباط ........................................ لومړۍ درجه
اړه = رابطه........................................... دويمه درجه
هکله= باره، باب، مناسبت.......... وروستۍ درجه
07.09.2010
زه به دلته بله پوښتنه ددې سکالو سره مل کړم :
پوښتنه : ايا لېمَه يو سم ښځينه نوم دی ؟
ځواب : نه!
مونږ يې مفرد نوم نه لرو او يواځې د جمع نوم يې لرو چې لېمۀ ورته وايي او د وړۀ ، اوبۀ او باڼۀ په څېر مفرد نه لري !
خو په همدې وزن نور جمع نومونه شته چې مفرد هم لري لکه پښتانۀ، مېلمانۀ او کوربانه چې مفرد يې تل مذکر وي لکه
پښتانۀ - پښتون
ميلمانۀ - ميلمه
کوربانۀ - کوربه
خو ټول هغه نومونه چې په دې وزن يې جمع جوړيږي هغه له استثنا پرته د نارينه نومونو جمع وي يعنې مفرد يې تل نارينه نوم وي ، نه ښځينه لکه همدغه پورتني وروستي نومونه .
وګورئ نه د پښتنه جمع پښتانه اونه د مېلمنه جمع ميلمانۀ دي، بلکې د هغوی جمع پښتنې او مېلمنې دي .
استنتاج :
لکه څنګه چې د پښتانه مفرد پښتنه او د ميلمانه مفرد ميلمنه نشي راتلای، همدغسې د ليمۀ مفرد هم ليمه نشي کيدلای !.
څنګه چې د پښتنه او مېلمنه جمع پښتنې او مېلمنې دي نو که احياناً ليمَه
د ښځينه مفرد په بڼه موجود هم وای جمع به يې لېمې وای، خو داچې د جمع بڼه لېمې نشته نومفرد يې لېمَه له کومه شوه ؟
:
pattang
08.09.2010
لېمه ، دجيلکۍ نوم دی او جمع به يې ډېرې لېمې ، لېمه ګانې وي?
پتوال نوم دی خو په قاعدوي ډول جمع نلري .
جمعه د (ډېر) په کلمه هم جوړيږي :
پتوال ، ډېر پتوالګان ، پتوالان ....
البته په کتابي او قاعدوي ډول يې دفاع نشم کولی خو په کليو کې داسې
خبرې کېږي٠
10.09.2010
[quote:59cec7d4c9]لېمه ، دجيلکۍ نوم دی او جمع به يې ډېرې لېمې ، لېمه ګانې وي? [/quote:59cec7d4c9]
انډيواله ماته خو دې په پورتنۍ جمله کې يواځې د پوښتنې نښه (؟) پر ځای ښکاري او بس !
اصلا په سکالو نه يې پوه شوی، مطلب دا و چې د لېمۀ اصطلاح خو شته او د ډير په بڼه هر چيرې کارول کيږي ، خو يو (مفرد ) نه لري . له دې نه خو ته هم انکار
نه کوې !
ولې ليمې د ډير په شکل نشته او هېڅ چيرې نه کارول کيږي ، نو مفرد يې هم نشته
لهذا ليمَه، لېمې ، ليمَه ګانې يا ليمې ګانې يو هم نشته
او لېمَه هسې دچا شخصي اختراع ده !
او که نه ووايه چې لېمَه دڅشي نوم دی ؟ ؟؟؟؟؟
[color=yellow:59cec7d4c9]ايا ويلی شې چې د سترګو په لېمَه دې رنګ وهلی ، يا د سترګو لېمې دې شنې بريښي؟؟؟؟؟[/color:59cec7d4c9]
خو داسې هر څوک وايي چې :
[color=red:59cec7d4c9]د سترګو په لېمو دې رنګ وهلی دی او دسترګو لېمۀ دې سخت شنۀ بريښي ![/color:59cec7d4c9]
pattang
11.09.2010
لېمه د ښځې نوم دی ، د کندهار خواته ډېر دی ٠
احمد او محمو، نومونه جمعه نلري .
عبد السلام
12.09.2010
درنو مشرانو اوکشرانو ! اسلام علیکم ، اختر مومبارک شه او په ژوند موبرکت شه .
او بیا سکالو او خپل پخوانی یاداشت تازه کولو ته :
اسم هغه دی چې په اشیا او یا په اشخاصو دلالت کوي ، چې په کې جمادات او مایعات اوحیوانات، ملموس اوغیر ملموس ټول شامل دي .
اوس:
اسم یا مذکر دی او یا مؤنث .
مذکر اومؤنث هم ځانګړي ډولونه لری ، حقیقی، مجازی ، لفظی او معنوي .
مذکر حقیقی: هلک ، آس ، سړی ، زمری ............ اونور .
مونث حقیقی : انجلئ ، میږه، ښځه، چرګه ..... اونور .
ددواړو ( مؤنث اومذکر ) دپاره خاص ضمایر ،اوخاصې اشارې هم شته لکه: هلک پر آس [color=blue:37305cbc1c]سپور شو[/color:37305cbc1c]. (مذکر)
ښځه پر اوښ [color=darkblue:37305cbc1c]سپره شوه[/color:37305cbc1c] . (مؤنث)
ددې دواړو (مؤنث او مذکر) تر منځه چې تذکیر او تانیث یې نامعلوم وي ، کله دحقیقی مذکر ، اوکله دحقیقی مؤنث چلند کیږي ، اودمذکر ضمایر اواشارې، اویا دمؤنث ضمایر اواشارې ورته کارول کیږي .
چې دې ډول اسم ته مذکر اویا مؤنث مجازی وایي.
لکه : کور ، کتاب، قلم ..... اونور. (مذکر مجازی)
مثال: زما قلم تور دی. زما کور خور دی . دپتوال لیکنې د [color=darkblue:37305cbc1c]لیمې[/color:37305cbc1c] خوښې دي.
اویالکه: ورځپاڼه، څانګه، [color=indigo:37305cbc1c]لیمه = سترګه[/color:37305cbc1c] ! .... اونور . (مؤنث مجازی)
مثال: په دواړو لیمو.!
په دواړو سترګو یې وینم چې غوا توره اوشودي یې سپنې دي .
لفظی اومعنوی
په حقیقی اومجازی کې مؤنث او مذکر دواړه سره شریک دي ، ولې لفظی اومعنوی یواځې دمؤنث اسم سره تړاو لري .
یعنی مؤنث نوم په پنمځو ډولودی .۱ حقیقی،۲ مجازی،۳ لفظی،۴ معنوی ، او۵ معنوی لفظی.
حقیقی مو وویل چې په زیروحه ښځینه اویا نارینه دلالت کوي . او مجازی یې په غیر حقیقی یعنی غیر زیروحه اشیاو دلالت کوي .
لفظی : هغه مؤنث دی چې لفظاً مؤنث دی او دلالت په مذکر کوي .
لکه : معاویه ، حمزه، زکریا، اسامه، طلحه، او حُذیفه ...... اونور
معنوی : مؤنث معنوی د مؤنث لفظی برعکس چې دتآنیث حروف په کې نه لیدل کیږي ، بیاهم په مؤنث دلالت کوي .
لکه : مریم، زینب، ستن، لمن، .... اونور .
نور بیا:
17.09.2010
پتنګ خانه خانه !
احمد او محمود ځکه جمع نه لري چې د افرادو نومونه دي او يو فرد يا يوشخص دوه درې ياڅلور ځلې وجود نه لري ، خو لېمَه بايد د کوم نوم وي
او له هغه څخه دا نوم اخيستل شوی وي او شيونه اکثره جمع لري هم لري :
خلک له انسانانو بهر په طبيعت کې د کوم ګل، بوټي، مرغه يا کوم بل ښکلي حيوان يا جماداتو نومونه لکه سپوږمۍ، ستوری،
ګلڅانګه، آهو، سترګه او نور غوره کوي او پر ماشومانو يې ږدي، نو تاسې دا راته وواياست چې لېمه د څشي نوم دی چې
په کندهار يا بل ځآی کې يې په نجونو ږدي ، لېمه څشي ته وايي ؟ که لېمه د څشي نوم نه وي او د کومې غلطې تشابه له مخې يې څوک ږدي
بايد رد شي او پښتو نوم ونۀ ګڼل شي . د بهرنيو نومونو په توګه لکه نيلا ، سوسن، ميشېل او نور بيله خبره ده، نو که لېمَه هم دکوم خارجي نوم
په توګه ايښودل شوی وي امکان لري ، ولې په پښتو کې زه صرف د سترګو لېمۀ پيژنم او هغه کوم مونث نوم نه دی . که تاسو
له سترګو پرته کوم بل ارګان، شی، حيوان يا مرغه په ښځينه بڼه پيژنۍ چې نوم يې لېمَه وي او د ښکلا له امله د هغه شي نوم
په کندهار يا کومه بله سيمه کې - مهمه نه ده چيرې - په نجونو هم د لېمَه په نامه ايښودل کيږي
نو دلته يې معرفي کړئ ، او که يې نه پيژنئ نو بايد اعتراف وکړئ او ووايئ چې
لېمَه په غلطه توګه له مذکر ليمۀ څخه کوم نالايقه
اشتقاق کړی او په ناسمه توګه يې ترې مونث جوړ کړی چې سل سلو کې غلط او هډو امکان نه لري !
د عبدالسلام ورور په ګرامري کلاسفيکيشن کې مې د لېمې ځای و نۀ موند، پوه نشوم چې دا ټوله تشرېح دڅه له پاره ورکړل شوې ده ، د لېمٍَه په اړه
خو يې هېڅ شی نه دي ثبوت کړي !
سلامونه !
عبد السلام
18.09.2010
[quote:e4dc8fa1be]لېمَه په غلطه توګه له مذکر ليمۀ څخه کوم نالايقه
اشتقاق کړی او په ناسمه توګه يې ترې مونث جوړ کړی چې سل سلو کې غلط او هډو امکان نه لري !
د عبدالسلام ورور په ګرامري کلاسفيکيشن کې مې د لېمې ځای و نۀ موند، پوه نشوم چې دا ټوله تشرېح دڅه له پاره ورکړل شوې ده ، د لېمٍَه په اړه
خو يې هېڅ شی نه دي ثبوت کړي !
سلامونه ![/quote:e4dc8fa1be]
دروند پتوال صاحب ! سلامونه اودرناوی دتل په شان وړاندې کوم ،
زما تیره لیکنه چې دمفردو اسماو تر ( کلاسیفکیشن) رارسیدلې لا تر اوسه نیمه پاتی :D او دهغوذکر شوو اسماو جمعې ته که وخت پیداشو بیا راځم، خو دا په دې معنی نه ده چې تاسو خپل ارزښتمن نظر ترې وسپموئ .
اوس ليمۀ اولېمَه ته :
عربان وایي : پچه دلالت په اوښ کوي .
په مؤدبه پښتو کې دامر په ځواب کې ډیر کله ، د په داوړوسترګو ځواب اوریدل کیږي ، او په همدې توګه په داوړو لیمو هم عام دی. که چیرته (لېمو) دجمعې په بڼه شتون لري ،
زه دلیمو مفردلېمَه ګڼم ، په وزن د پښه ، سترګه ، او زیزمه .
نه ليمۀ ، په وزن د لیوه (مذکر) لیوڼه (مؤنث) چې جمعه یې لیمان ، اویا لیمګان شي . زه یې په لمړي ځل اورم .
دلته په” ليمۀ “دعربانو یوه بله مقوله صدق کوي : (الشاذ کالنادر والنادر کالمعدوم والمعدوم لیس بشي ) چې شاذ لکه نادر( کمیاب) دی ، نادر لکه معدوم (ورک اونا پیدا) دی اومعدوم هیڅ هم ندی .
[quote:e4dc8fa1be]ولې په پښتو کې زه صرف د سترګو لېمۀ پيژنم او هغه کوم مونث نوم نه دی . [/quote:e4dc8fa1be]
تاسو ښایی "لېمۀ" په نینک دسترګو تور قیاس کړی وي !
په ډیر درنښت
عنوان
spinkar
18.09.2010
پتنګ صاحب سلامونه.
پښتو ژبه ډیر زوړ تاریخ لری .
یو دکور او کلی خبری دی او بل په ګرامر برابری خبری او لیکنی دی٠
نو هره کلیمه چه لیکل کیږی باید همهغسی تلفظ هم شی٠
دلیکلو او تلفظ څخه ې د مفرد،جمعی،مذکر،مونث او موخنث فرق هم کیدلای شی٠
مونږ څو رقمه ،ی، لرو٠
لېمه او لیمه سره تلفظ کی فرق کوی٠
لېمه یو عام نوم شو ،چه دلته ،ل، له ،ې، سره په ډیر قوی زیر ښکرته تلفظ کیږی او ،مه،په ارامه شاته لکه سړی چه حوصیلی باسی ویل کیږی٠
مثال، څه ښکلی لېمه لری٠
او، لیمه،کلیمه بیدون له فشاره ساده لکه سړی چه ناز کوی له خولی وځی ٠
او که دا کلیمه ،لیمه ،دی غوږ ته ورسیږی نو په خپله دنر په صفت بدون له شکه پوهیږی چه دا به څوک وی ځکه لیمه یو نسبتی دناز نوم دی چه پلار او مور ې خپل اولاد ته ورکوی.
مثال، لیمه ډیره ښکلی نجلۍ ده٠ دلته د، رخسار، څخه مطلب نه دی ٠
او ،لېمه ، دانسان دمخ یوی برخی ته خطاب شویدی چه نر او ښځه غټ او کوچینی ورته کوم فرق نه لری.
ډیر لیکوال، صاحب ،په، صیب، سره لیکی او تاسو ې هم لیکی دپښتو دګرامر او ادبیاتو له اړخه صحیح نه دی او عامیانه فرق نه کوی ځکه چه دپولی په سر خبرو کی خوند زیات وی٠
نورو پوښتنو ته دی تل په خدمت کی یم٠
خدای دی ژوندی لره٠
18.09.2010
عبدالسلام ورور ته سلامونه !
[quote:e2143e643b]که چیرته (لېمو) دجمعې په بڼه شتون لري ،
زه دلیمو مفردلېمَه ګڼم ، په وزن د پښه ، سترګه ، او زیزمه . [/quote:e2143e643b]
داسې بريښي چې تاسو زما مخکينۍ ليکنې په غور سره نه وي لوستلي .
متاسفانه چې [color=yellow:e2143e643b] ليمو [/color:e2143e643b] د جمعې خپل نه، بلکې د (په) او (ته ) پواسطه اړولی مغعولي شکل دی .
لکه :
په څشي ؟ په ليمو (دې مياشی ناست دی)
څشي ته ؟ لېمو ته ( ته يې ګوره )
کرۍ شپه دې ژړلي او لېمۀ دې پړسېدلي ، نۀ ليمو دې پړ سېدلي !
لېمۀ مې خوږيږي ، نه داچې : ليمو مې خوږيږي
نو لېمۀ فاعلي نرينه جمع ده او د (پۀ ) يا (ته ) سره په مفعولي ليمو اوړي .
ليمۀ اصلا ً مفرد نه لري ، او که يې ولري نو هغه به هم لېمۀ وي ، نه مونثه لېمَه!
خو اتفاق مو په دی چې لېمۀ په مفرده بڼه نشته !
خو که مونثه لېمَه وجود ولري نو جمع يې بيا لېمې دي چې واقعا نشته،
څوک هم نه وايي چې لېمې دې پړسېدلې دي
يا لېمې مې خوږيږي ، خو لېمۀ يې پړسېدلي يا لېمۀ يې خوږيږي سم ويل کيږي
او ډير اورېدل کيږي !
داچې هم مذکر او هم مونث نومونه دواړه په (و) جمع کيږي ، نو اړينه نه ده چې په (و) جمع شوی نوم دې ټول حتما مونث وي .
د ( لېمو) (و) هم دا معنی نه لري چې دليمو مفرد دې (لېمَه) اوسي او يا دې لېمۀ حتما ً مفرد ولري!
په درنښت !
عبد السلام
21.09.2010
دروند پتوال صاحب ! سلامو نه اونیکې هیلې مې ومنئ :
[quote:a231b483ad]متاسفانه چې ليمو د جمعې خپل نه، بلکې د (په) او (ته ) پواسطه اړولی مغعولي شکل دی . لکه : په څشي ؟ په ليمو (دې مياشی ناست دی)
څشي ته ؟ لېمو ته ( ته يې ګوره) [/quote:a231b483ad]
دلته تاسو په حق یاست چې (لیمو) د(په) په اشاره جمعه شوي ده ، اودجَمعې اصلی بڼه نده .
[quote:a231b483ad]په څشي ؟ په ليمو (دې مياشی ناست دی)[/quote:a231b483ad]
زما په( لیمه) خو میاشی ندی ناست ، میاشی تاسو په لیمه د(ء) په بڼه په جلی (ها) کیښنولی دی ، او په (اوبه)، او(اوړه) مو قیاس کړی دی ! که ستاسو (لېمۀ) مذکر وي ، نو اوبه او اوړه خو مؤنث دي ! اوهغه هم دواړه اسماء جنس ! اوا سم جنس څرنکه چې تاسو ته بهتره معلوم دی هغه ته وایي چې په خپلو همجنسه اجزاو ، لږ اوډیرو یو شانتې دلالت کوي ، او لږ او ډیر ته، مفرد اوجمع ته یوشانتې استعمالیږي . لکه اوبه ، غنم، بوس، اوړه، کوچ، وریښم ، مالوچ، تیل، املوک ، لوکاټ ،چرس، بنګ ،پیاز ..... اونور . چې مفرد اوجمع یې یو شی دی.
پتوال صاحب ! که (لېمۀ) مذکر غیر حقیقی وي ، او جمع او مفرد یې یو شانتې وي نو دابه داستثناتو څخه وي ، ځکه ستاسود غه نور مثالونه لکه ( پښتانه ، میلمانه او کوربانه) چې اسما صفت دي هم بې مفرده ندي ، او یواځې په ( باڼه ) کې مو یوه استثنا شته ، ولې هغه هم بیا د( باڼو او باڼوګان) په بڼه مفرد اوجمع لري .
په درنښت
28.09.2010
ګران ورور عبد السلام ته سلام !
[quote:92e90144ee]
پتوال صاحب ! که (لېمۀ) مذکر غیر حقیقی وي ، او جمع او مفرد یې یو شانتې وي نو دابه داستثناتو څخه وي ، ځکه ستاسود غه نور مثالونه لکه ( پښتانه ، میلمانه او کوربانه) چې اسما صفت دي هم بې مفرده ندي ، او یواځې په ( باڼه ) کې مو یوه استثنا شته ، ولې هغه هم بیا د( باڼو او باڼوګان) په بڼه مفرد اوجمع لري . [/quote:92e90144ee]
خبره مو ډيره نږدې کړې ده چې بحث مو وروستيو پايلو ته رسوي :
لکه اوبۀ چې د غير حقيقي مونث په توګه مفرد نه لري تل د جنس او مونث جمع په بڼه کارول کيږي په ورته توګه لېمۀ هم د غير حقيقي
مذکر په توګه مفرد نه لري او تل د مذکر جمع په بڼه کارول کيږي .
[color=blue:92e90144ee]يعنې : اوبۀ اوبَه نه لري او لېمۀ لېمَه نه لري ، نوپه لېمې يا اوبې سره د ليمو او اوبو جمع کول سم نه دي .[/color:92e90144ee]
د( باڼو او باڼوګان) له ساري څخه به صرف نظر وکړو، ماته باڼو د لاټو غوندې يو مفرد نه ښکاري، بلکې د د باڼۀ تصريفي حالت باڼو دی چې د بڼو په بڼه يې
په اضافي ، فاعلي او يا مفعولي جمع حالتونه ليکو لکه
سترګې [color=darkblue:92e90144ee]په[/color:92e90144ee] بڼو (يا باڼو ) نه درنيږي
يا :
[color=red:92e90144ee]د[/color:92e90144ee] بڼو په غشو نيغ ويشتل په زړه کا... دې سره به نری زړه د پتوال څه کا؟
يا خدای مکړه :
که بڼو چيرې په نخښه کړې پتواله .......نه به ته پاتې ژوندی شې نه دې ځاله .
عبد السلام
01.10.2010
پتوال صاحب ! وعلیکم السلام :
لیمه اولیمې مې اوریدلی وي ، لېمۀ تاسو راو ښود . ښایی دا هم د لهجو داختلاف پر بنسټ وي !
که داسې وي دواړه یې په دواړو لیمو ! او کنه نور دوستان دې پرې خپل نظر ور کړي .
ستاسو ددقیقه او باارزښته معلوماتو څخه یوه نړۍ مننه ، کورمو ودان .
په درنښت
pattang
02.10.2010
وروڼو دپښتو ګرامر بايد ساده او علمي شي ٠
پتوال صيب اول عربي ليکي بيا پښتو ، زمونږ به ټول وخت به پردې ضايع
کېده چې دعربي کليمې به مو ميخانيکي زدکولې٠
مفرد ،جمع ، صفت ، مجهول .. .. بې له عربي کليمونه ليکل کېږي !٠
انسان خو بايد انقلابي روحيه او عمل ولري او که نه وي نو خو وچ
لرګی دی٠
عبد السلام
03.10.2010
که داسې وي دا ټولې لاندې کلمې مو هم پښتو کړئ ، او هغه ستا خبره : ابۍ مړه اوتبه شلیدلې !
او د اتا ترک کوتک ترې جوړ کړئ چې ولیدل شي ګټه یې څومره ده !!!
[quote:cd718456b9]وروڼو دپښتو [color=darkblue:cd718456b9]ګرامر[/color:cd718456b9] بايد [color=darkred:cd718456b9]ساده[/color:cd718456b9] او [color=red:cd718456b9]علمي[/color:cd718456b9] شي ٠
پتوال صيب [color=orange:cd718456b9]اول[/color:cd718456b9] [color=brown:cd718456b9]عربي[/color:cd718456b9] ليکي بيا پښتو ، زمونږ به ټول وخت به پردې [color=yellow:cd718456b9]ضايع[/color:cd718456b9]
کېده چې دعربي [color=green:cd718456b9]کليمې[/color:cd718456b9] به مو [color=darkred:cd718456b9]ميخانيکي[/color:cd718456b9] زدکولې٠
مفرد ،جمع ، صفت ، مجهول .. .. بې له [color=olive:cd718456b9]عربي کليمونه [/color:cd718456b9]ليکل کېږي !٠
[color=blue:cd718456b9]انسان [/color:cd718456b9]خو بايد [color=darkblue:cd718456b9]انقلابي[/color:cd718456b9] [color=indigo:cd718456b9]روحيه[/color:cd718456b9] او [color=violet:cd718456b9]عمل[/color:cd718456b9] ولري او که نه وي نو خو وچ
لرګی دی٠[/quote:cd718456b9]
په ډيرې خندا ستاسو
عبدالسلام
pattang
03.10.2010
منډې به نه وهو ، څټ ته به ګورو !
دومره شنو او سرو رنګو ته ضرور ت نشته !
داشنااو مروجو عربي لغاتونو له نورو څخه بايد توپير وشي ٠ پا ړسو نيمه عربي او
پښتو ا/3 ( په تقريبي ډول سره ) عربي ده .
[quote:531bff5324="عبد السلام"]که داسې وي دا ټولې لاندې کلمې مو هم پښتو کړئ ، او
هغه ستا خبره : ابۍ مړه اوتبه شلیدلې !
او د اتا ترک کوتک ترې جوړ کړئ چې ولیدل شي ګټه یې څومره ده !!!
[quote:531bff5324]وروڼو دپښتو [color=darkblue:531bff5324]ګرامر[/color:531bff5324] بايد [color=darkred:531bff5324]ساده[/color:531bff5324] او [color=red:531bff5324]علمي[/color:531bff5324] شي ٠
پتوال صيب [color=orange:531bff5324]اول[/color:531bff5324] [color=brown:531bff5324]عربي[/color:531bff5324] ليکي بيا پښتو ، زمونږ به ټول وخت به پردې [color=yellow:531bff5324]ضايع[/color:531bff5324]
کېده چې دعربي [color=green:531bff5324]کليمې[/color:531bff5324] به مو [color=darkred:531bff5324]ميخانيکي[/color:531bff5324] زدکولې٠
مفرد ،جمع ، صفت ، مجهول .. .. بې له [color=olive:531bff5324]عربي کليمونه [/color:531bff5324]ليکل کېږي !٠
[color=blue:531bff5324]انسان [/color:531bff5324]خو بايد [color=darkblue:531bff5324]انقلابي[/color:531bff5324] [color=indigo:531bff5324]روحيه[/color:531bff5324] او [color=violet:531bff5324]عمل[/color:531bff5324] ولري او که نه وي نو خو وچ
لرګی دی٠[/quote:531bff5324]
په ډيرې خندا ستاسو
عبدالسلام[/quote:531bff5324]
حذيفه
19.11.2010
ګرانوژب پوهانو!سلامونه اواحترامات مي قبول کړئ!
په عربي کي هم کله يولفظ ددووشيانولپاره استعماليږي اوتوپيريي له محله ښه کېدای سي زماپه انددلته هم توپيرصرف له محه کيږي اولېمه ښايي له لفظه خپله جمعه ونلري اوکه يي په زورورته پيداکوونوبياخوکوم مشکل نسته ځکه داکارخواسانه دی .
22.11.2010
[quote:ba68a6e55f="pattang"]وروڼو دپښتو ګرامر بايد ساده او علمي شي ٠
پتوال صيب اول عربي ليکي بيا پښتو ، زمونږ به ټول وخت به پردې ضايع
کېده چې دعربي کليمې به مو ميخانيکي زدکولې٠
مفرد ،جمع ، صفت ، مجهول .. .. بې له عربي کليمونه ليکل کېږي !٠
انسان خو بايد انقلابي روحيه او عمل ولري او که نه وي نو خو وچ
لرګی دی٠[/quote:ba68a6e55f]
پتنګ خانه امکانات او خيالپلو(خواهشات) بايد سره بېل کړو، انقلاب او انقلابيت په امکاناتو او هغوی په واقعيتونو ولاړ وي
نه په تشو خواهشاتو : نوکه د ګرامر عربي کلمو ته پښتوکلمې موندل کېدلای وخته به زيار صيب ټولې موندلې يا جوړې کړې وای . يو څه استثناوې شته لکه صفت ته ستايننوم ، فعل ته کړنه يا کړل او څو محدود نور ټکي شته چې هغه هم لا سم دقيق شوي نه دي . دا حالت په اروبايي ژبو کې هم دی ، لکه عربي کلمې په منځني ختيز کې دغسې لاتيني کلمات د اروپايي ژبو په ګرامر کې د verb, adjektiv, adverb ...... تول په لاتين دي . الماني ژبې ترې يو څه کلمات په الماني کړي، حکه چې الماني لنډ لنډ نومونه سره ترکيبوي او نور نومونه ترې جوړولی شي، خو پښتو کې دا هم نشته .
که مونږ صفت ته ستاين نوم ووايو هم غلط دی، ځکه چې صفت صفت دی، نه نوم، نو ستاين +نوم = نوم دی، نه صفت . نو ښه داده چې صفت ته ستاينی ووايو ، نه ستاين نوم . صفتي ته به پيا ستاينيز وايو ، کوم چې د ستاين نوم څخه د ستاين نومی جوړول ممکنوي، خو بيخونده پايله ترې لاسته راځي :
که درته وايم چې صفتي خبرې دې وکړې، وايم به چې ستاين نومې خبرې دې وکړې، چې مطلب سم نه ادا کوي . نو دا خواش واقعي
او رېئال نه دی چې د ګرامر يا رياضي ټول يا ستره برخه عربي نومونه او وييزونه دې پښتو شي ! په هره ژبه کې دا وړتيا نشته او پښتو هم دغسې يوه ژبه ده !
بل د يوې ژبې علمي کول دې ته نه وايي چې علمي کلمات دې په هغه ژبه کې بشپړ شي، عربي سره ددې ځانګړتيا چې علمي وييزي او پوهيزي لري،
خو علميت (= ساينس او تخنيک ) نه لري، نو علمي ژبه نه ده ! لاتين چې ټول علمي وييزي لاتيني دي علمي اٍار نه لري ، نو بيا هم غلمي نه ده ، که څه هم يو وخت ټول اجتماعي علوم يواځې په لاتين ليکل کېدل، نو هغهوخت لومړۍ درجه علمي ژبه
لاتين وه، خو د ساينس او تخنيک کتابونه په نورو ژبو ډير شول ، سره ددې چې علمي اصطلاحات يې اوس هم لاتيني دي په تيره بيا په طب ، فلسفه او ساه پوهنه کې، خو علمي ليکنې اوس په نورو ژبو لکه انګليسي ، فرانسوي او الماني زياتې دي او لاتيني ژبه نور په علمي څه چې هډو په ژونديو ژبو کې له سره شمېرل کيږي نه !
ولې نيولوژيکې هڅې بايد بهاندې وساتل شي ، څو يو ٢٠ ٪ ستا او ماخان شينواري د هيلو غوندې هيلې چې علمي اصطلاحات پښتو شي يو وخت پوره شي !
په مينه !