ټولنه او ټولنپوهنه
یــــــــــوه اوکــــــــره پــــــښتو
08.02.2008
د پوهاندزیار صاحب د ملغلرو له پانګې څخه :
د خدای په پار ــــ یوه کره پښتو!
ناسم ................................................................................ سم
څو، ترڅو ......................................................چې( يا: په دې توګه، په دې ډول)
د کابل څخه کتنه، ملاتړ، دفاع... ...................د کابل کتنه، ملاتړ، دفاع...
په هکله، په حقله، په حق کې .........................په اړه، په تړاو
کوم چې(چي)، چاچې(چي) ........................... چې
د سنګين ولسوالي يي ونيول ......................... د سنګين ولسوالي يې ونيوه يا ونيوله
دا دما جی ده، دا زما ځای دئ ....................... دا زما ځای دی
خپرونکی، خپرونکئ .....................................خپروونکی
ډوډۍ وخورۍ! ................................................ ډوډۍ وخورئ
کښې، کښي ......................................................کې
چي....................................................................... چې
داښځي ښوونکي دي ...................................... دا ښځې ښوونکې دي
دا سړی ښوونکئ دئ .................................. ....دا سړی ښوونکی دی
په کوټې کې .......................................................په کوټه کې
په خوني کي....................................................... په خونه کې
لامِل ................................................................... لامَل
دوهم ...................................................................دويم
و(بود) ............................................................... وو
وو(بودند) ......................................................... ول
مونږ-زمونږ ..................................................... موږ- زموږ
دپاره................................................................... له پاره لپاره
حالت، وضع،وضعيت ................................... اکر
حال احوال ..........................................................اکربکر
حق، حقوق .........................................................رښته، رښتې
توشيح ................................................................. لاسليک، ښکلنه
د وياندله قوله، په قول ...................................... دوياندپه خبره، په وينا
د وسپنې پټلۍ پټلۍ ......................................... د اور ګاډي پټلۍ
عسکر، مامور .....................................................سرتېری، کارمند
قربان، قرباني .......................................................بلهار،بلهاري
شواهد، اسناد ........................................................ لاسوندونه
وضاحت، توضيح ................................................. څرګندونه
اثبات، ثبوت(- ول)...............................................زباد، زبادول
اعتراف، اقرار........................................................ منښته
انکار ........................................................................ نمښته
اختلاف، اختلافات ..............................................اړپېچ، اړپېچونه
ضدونقيض، تناقض................................................تناقض اړوپېچ
استراحتګاه، استراحتځای ................................هوساينځی
لرغوني اثار...............................................................لرغونتوکي
خوراکي توکي ...........................................................خوراکتوکي
د اړتياوړ توکي ..........................................................اړتياوړتوکي
دکمه، بټن ....................................................................تڼۍ(کېکښل، کېکاږل)
نامِ خدا ..........................................................................خدای دې لري، څومره ښه...
خدا نکرده، خدا نخواسته ..........................................خدای مکړه
مناسب ...........................................................................وړ ، وړنده
لاسته راوړنه، لاسته راوړنې......................................بريا، برياوې
په ګڼ شمېر کې ..............................................................ګڼ شمېر، ډېر
د کرزي په مشرۍ کې ..................................................... د کرزي په مشرۍ
عامه يا عمومي پوهای .................................................ټولپوهاوی
ناسم پوهاوی،سؤتفاهم.................................................. ورانپوهاوی
بحث خبرې اترې،............................................................ ښکالوه(ښکال-وه)
موضوع .............................................................................. سکالو
اوج، قله ..............................................................................ستونځ
کړکېچ لوړې څوکې ته ختلی ..........................کړکېچ لوړ يا هسک ستونځ ته ختلی
ياداښت، يادداښت، يادداشت ........................................يادښت
اقدامات په لاره اچول ....................................................... هڅې پيلول
تقريباٌ ................................................................................... نژدې، څه نا څه
د پېښې د محل نه کتنه .....................................................د پېښې د ځای کتنه
د کرزي څخه ملاتړ.............................................................. د کرزي ملاتړ
د هېواد څخه دفاع ............................................................... د هېواد دفاع
کار وکړه ترڅو موټر واخلې ............................................... کار وکړه چې ګاډی واخلې
دوهم، دريم، دوه دېرش..................................... دويم، درېيم،دودېرش، دو څلوېښت.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پورته سم وییزی محترم پوهاند صاحب مجاور احمد زیار غوره کړي او رامنځته کړي دي ، مونږ پرې د تنقید صلاحیت نه لرو خو خپل اندګور پرې څرګندولی شو.
مازدیګر
14.02.2008
[quote:0cc6375597]کار وکړه ترڅو موټر واخلې ............................................... کار وکړه چې ګاډی واخلې[/quote:0cc6375597]
دموټر او ګاډی نو بیا کوم توپیر شو؟
موټر یې انګلیسی ده او ګاډی یې اصل هندی .
بخښنه غواړم
لرګبه
16.03.2008
[quote:28351161af="مازدیګر"][quote:28351161af]کار وکړه [color=yellow:28351161af]ترڅو[/color:28351161af] موټر واخلې ............................................... کار وکړه [color=blue:28351161af]چې[/color:28351161af] ګاډی واخلې[/quote:28351161af]
دموټر او ګاډی نو بیا کوم توپیر شو؟
موټر یې انګلیسی ده او ګاډی یې اصل هندی .
بخښنه غواړم[/quote:28351161af]
مازديګره، تازه دې وې ځيګره!
خبره دې سمه ده، نه موټر او نه هم له بده مرغه ګاډی پښتنو نه دي اختراع کړي، نو په موږ ئې څه پرک (فرق) کيږي، خو ګومان کوم چې پوهاند زېار په پورتني مثال سره د [color=yellow:28351161af]ترڅو[/color:28351161af].... باندې د[color=yellow:28351161af] چې[/color:28351161af]...بدلول او د هغۀ کره او غوره بلل مقصدوي.
په درناوي
لرګبه
ډوکتر څپاند
20.03.2008
دهيواد دستر ژبپوه محترم پوهاند زيار نه ډيره مننه چه موږ سره دپښتو د زدکړی
په اړ لارښونه کوي٠که څوک مهرباني وکی او معلومات راکړی چه ددي لاندی لغاتو
مبدا ،منشه او مصدر څه دې?
پلازمېنه،توکی،ترهګر،موخه،اند
دغه راز پوهاند صاحب مامور کارمند بللي، ځما په عقيده د مند کلمه يا پسوند
دری دي٠
همدارنګه دکرزی څخه ملا تړ به داسی وی چه د خرۀ نه ملا تړ٠
Ghairat
18.04.2008
درنو ورونو!
د پوهاند زیار صیب مطلب دادی چې د (چې) پر ځای د فارسي (تا= ترڅو) ویل سم نه دي او باید تل (چې) وویل شي! خو د انګلیسي موټر په ځای ګاډی ویل پښتو او سم دي، که هندي کې هم ګاډی شته نو علت یې د پښتو سره دسانسکریت ګډ ټکي دي چې یو یې هم ګاډی دی !
کار مند بیا هم پښتو ته له عربي مامور څخه نږدې دی . او کار ښايي په پښتو او فارسي دواړو کې د ګډې اویستايي ریښې خاوند وي .
د [color=blue:318490cb88]مند [/color:318490cb88]وروستاړی پښتو کې [color=white:318490cb88]من[/color:318490cb88] شوی چې [color=blue:318490cb88]عزتمن، پتمن او ډکرمن [/color:318490cb88]یې ښه مثالونه بریښي ، خو په کار مند کې یې لا ([color=yellow:318490cb88]د[/color:318490cb88]) له لاسه نه دی ورکړی ، که نه [color=white:318490cb88]کارمن[/color:318490cb88] به بیا یو سوچه پښتو وییزی ؤ .
18.04.2008
هغه څه چې ماته دپوښتنې وړ بریښي دادي :
ناسم ................................................................................ سم
وو(بودند) ......................................................... ول
مونږ-زمونږ ..................................................... موږ- زموږ
حالت، وضع،وضعيت ................................... اکر
حال احوال ..........................................................اکربکر
اعتراف، اقرار........................................................ منښته
انکار ........................................................................ نمښته
نامِ خدا .....................................................خدای دې لري، څومره ښه...
بحث خبرې اترې،............................................................ ښکالوه(ښکال-وه)
اوج، قله ..............................................................................ستونځ
کړکېچ لوړې څوکې ته ختلی ..........................کړکېچ لوړ يا هسک ستونځ ته ختلی
په تیره بیا وو (بودند) ته [color=white:508acc4e56]ول [/color:508acc4e56]کارول راته ګرامر ي نه بریښي :
ددې ټکې کارول څه ریښه لري، ماته یې ريښه ډیره انجړه او په وړو وړو او تدریجي تیروتنو ولاړه ښکاري ، که حوصیله ولرئ نو لورنه ، لږ ورته غوږ شئ :
مثال :
۱ـ ساحل به هر مازیګر دلته [color=yellow:508acc4e56]را تۀ [/color:508acc4e56]او له سباوون سره به یې درس [color=white:508acc4e56]وایۀ[/color:508acc4e56]
۲ـ ساحل به هر مازیګر دلته [color=yellow:508acc4e56]را تۀ [/color:508acc4e56]او له سباوون سره به یې درسونه [color=white:508acc4e56]ویل[/color:508acc4e56]
۳ـ ساحل او مایل به هر مازیګر دلته [color=yellow:508acc4e56]را تلۀ [/color:508acc4e56]او له سباوون سره به یې درس [color=white:508acc4e56]وایۀ[/color:508acc4e56]
۴ ـ ساحل او مایل به هر مازیګر دلته [color=yellow:508acc4e56]را تلۀ [/color:508acc4e56]او له سباوون سره به یې درسونه [color=white:508acc4e56]ویل[/color:508acc4e56]
له دې پرتلی څخه دا نتیجه اخلو چې [color=yellow:508acc4e56]ویل [/color:508acc4e56] د مصدر په بڼه یواځې او یواځې د :
ـــ په متعدي فعلونو کې د مفعول د جمع (درسونه) ماضي له پاره راځي .
نو متعدي فعل یو شرط، مفعولي حالت یې دویم شرط، جمع یې دریم شرط ، مذکر توب او استمراري حالت یې دوه نور شرطونه دي، ځکه که مذکر درسونه نه وای او
مونثې قصې وای، نو بیا به یې قصې [color=white:508acc4e56]ویلې[/color:508acc4e56]، دلته بیا ویل غلط او داجمله سمه نه ده چې :
هغه به دلته راتۀ یا هغوی به دلته راتلۀ اوله سباوون سره به یې [color=yellow:508acc4e56]قصې ویل [/color:508acc4e56](!).
که تر دې ځایه پورې مې د ټولو مثالونو دګرامر سموالی تاییدوئ چې هر څه یې سم دي او منئ چې یواځې په استمراري ماضي کې صرف په متعدي فعلونو کې د جمع مذکر مفعولي حالت له پاره فعل په مصدري پڼه کلرول سم دي، نو بیا په وروستۍ جمله کې هم د راتۀ په ځای راتی او د [color=white:508acc4e56]راتلۀ [/color:508acc4e56]په ځای [color=yellow:508acc4e56]راتلل [/color:508acc4e56] غلط دي !
یعنې :
هغوی به دلته [color=white:508acc4e56]راتلل[/color:508acc4e56] او له سباوون سره به یې درسونه ویل سمه جمله نه ده . سم شکل یې دا دی چې :
[color=blue:508acc4e56]هغوی به دلته [color=white]راتلۀ[/color:508acc4e56] او له سباوون سره به یې درسونه ویل[/color]
څنګه چې ول نه متعدي فعل دی او نه مفعولي حالت لري ، نو [color=yellow:508acc4e56]هغوی دلته حاضر ول [/color:508acc4e56]غلطه جمله ده او سمه یې [color=red:508acc4e56]هغوی دلته حاضر وو [/color:508acc4e56]ده او بس ، نو ول کارول بالکل غلط دي
مازدیګر
19.04.2008
پتوال صیب که د ټوکی اجازه وی او زموږ ددی فورم (اندړ)دوستان
نه خپه کیږي نو رشتیا درته (وام) په ټولو پښتنو کي ما یوازی له اندړو
هم داسی اوریدلی دوی دغسی وایی(څلور اندړ راغلي [color=white:b329a991ac]وول[/color:b329a991ac] شپاړس
ډوډۍ یې وخوړی) :lol:
19.04.2008
[quote:cb0c23ab87]څلور اندړ راغلي وول شپاړس ډوډۍ یې [color=white:cb0c23ab87]وخوړی[/color:cb0c23ab87][/quote:cb0c23ab87]
ښاغلی مازدیګر، خبره دې هم ټوکه او هم حقیقت دی !
خو که د بي بي سي پښتو پروګرام ته غوږ شو،لیمه او سعیده محمود به په پورته جمله کې د پای هغه سم ټکی (وخوړې) به هم په و خوړل واړوي او وبه وایي :
څلور کاکو ګان راغلي ول او شپاړس ډوډۍ یې [color=yellow:cb0c23ab87]وخوړل[/color:cb0c23ab87] :lol: :lol: :lol:
دوی وایی : ایا تا یو انار وخوړل که دوه مڼې دې وخوړل ؟ او دا ډول تیروتنې بیا د خپلې سیمې او شفاهیت په چوکاټ کې هم نه، بلکې په رسمي کچه او آن د بی بی سي په نړیوال پښتو پروګرام کې (!!!!!!!)
مثلأ وايي : کرزي صیب دې ټکي ته د ژورنالستانو [color=blue:cb0c23ab87]پام واړول [/color:cb0c23ab87]او دېته یې [color=white:cb0c23ab87]ګوته ونیول [/color:cb0c23ab87]چې خبرې کوئ ،ازادي ده ، خو دحقیقت پورې به کار نه لرئ . :lol: :lol:
