وزارت تحصیلات عالی
پوهنتون کابل
پوهنحځی زراعت
دیپارتمنت هارتیکلچر
ذ خــیره پیاز
ترتیب کننده : سردارالدین” اکرمی"
استاد رهنما: پوهندوی گل احمد "ظاهریان"
استاد سمینار:پوهنمل مسعود "سعید"
سمستربهاری سال 1388ه ش
فهـرست
1 :- مقدمه
2 :- اهمیت غذای پیاز
3 :- تاریخچه پیاز
4 :- طبقه بندی پیاز 7
5:- ذخیره کردن تخم
6:- ضرورت ذخیره تخم
8 :- اثرشرایط محیطی ذخیره خانه بالای تخم
9 :- مقدار رطوبت تخم
10 :- مقداررطوبت هوای ذخیره خانه
14 :- ذخیره کردن پیاز به واسطه خشک کردن
15 :- نگهداری بلب از نیش زذن
16 :- نگهداری پیاز
18 :- امراض ذخیره خانه ها
19 :- فواید ذخیره
20 :- پرابلم های ذخیره
21 :- طریقه جلوگیری از ضایعات ذخیره خانه
23 : - سفارشا ت
24:- ماَخذ
مقـد مه:
به همه هویدا است که عاید مردم کشور ما بیشتر متکی به زراعت است . درگذشته های دور که انسانها از منابع زراعتی بهره میبردند وچندان از مهارت های کشت رفع حاصل آگاه نبودند وبه شکل سنتی یا خیلی ها ساده در رفع حاصلات اقدام میکردند که خسارات زیادی را در این عرصه متحمل میشدند . آهسته آهسته درجستجوی یافتن راه های موثر وبهتر جهت رفع حاصل ونگهداری آن شدند . که بالآخره با انکشاف تکنالوژی سهولتهای دراین عرصه بوجود آمد . وانسانها را قادر به برداشت دقیق که حدالامکان کمترین خساره رادر بر داشته باشدساختند. وهم چنان در ذخیرۀ محصولات انکشافات وابتکارات موثری به میان آمد که انسان را قادر به نگهداری چندین ساله محصولات کرد . که از فاسد شدن خراب شدن محصولات زراعتی در ذخیره خانه ها بخوبی جلوگیری صورت گرفت به آن هم مشکلات کاملاَ بر طرف نگردید عوامل دیگری در خراب شدن وفاسد شدن محصولات در ذخیره خانه ها نیز وجود دارد.
که از جمله آفات امراض نیزنقش عمده را داشتند . به همین قسم پیاز یکی از محصولات خیلی مهم کشور بوده که در شرایط اقلیمی کشور بخوبی رشد میکند وهم اهمیت اقتصادی عالی را دارد . ونیز یکی از اقلام صادراتی کشور میباشد .
روی این منظور خواستم که طروق نگهداری وجلوگیری از اضراریکه باعث خسارات هنگفتی که در ذخیره خانه ها میشود به برسی بگیرم تا باشد از خسارات ناشی از این ناحیه کاسته شود .وسطح محصولات به طور نورمال نگهداری گردد. قابل ذکر است که پیاز یکی از نباتات خیلی مهم ومفید در جامعه انسانی بوده واز اهمیت غذای عالی برخوردار است از جمله ارزش غذای پیاز میتوان از داشتن ویتامین ها منرالها وغیره نام برد.هم چنین یکی از نباتات مفید آشپزخانه ها بوده که در پخت وپز نقش موثر وبسزائ را دارد
اهمیت غذای پیاز:
پیاز در گروپ سبزیجاتیکهbulb تولید میکند مقام بالا را دارا میباشد.درافغانستان بسیارمروج است ودرتمام ولایت پیازبه شکل تازه خورده میشود ودرغذاهای
مختلف برای ازدیاد مزه آن استفاده میشود.یک تعدادزیاد مردم پیاز را خشک میکنند واز آن درساختن مساله استفاده میکننداز پیاز آچارهم ساخته میشود.برعلاوه ازاینکه پیاز ارزش غذای نسبتاَکم دارد باز هم مردم آنرا خوش دارند واز آن به شکل تازه استفاده میکنند
درننگرهاروجاهای دیگرگرمسیر ازطرف زمستان به شکل تازه(scallions ) تولید میشودکه عموماَ بدون بلب میباشدمگر ازبرگ آن استفاده میکنند.
درهندوستان از پیاز تازه شربت juice ساخته وبخاطرتداوی باد شکم پیچ و کولرااستعمال میکنند. بلب های پخته اجزای مفید را در تغذیه گاوها ومرغها تشکیل میدهد.اندازه تلخی مربوط به نوع پیاز رطوبت خاک درجه حرارت وبه مدت نگهداری آن تعلق دارد.برگهای متورم پیاز ,که قسمت زیاد آنرا تشکیل میدهد دارای مقدار زیاد اینولین(inulin ) میباشد . اینولین نوعی نشایسته است که براثر تجزیه در بدن به فرکتوز تبدیل ومقدار کمی به گلوکوز بتدیل میشود . همچنین قسمت متورم شده پیاز دارای مقدار کمی قند نیز میباشد.
در 100 گرام پیاز ترکیبات زیروجود دارد :
آب %87 , کاربوهایدریت , پروتئین %0.5 , مواد منرالی %0.4, ترکیبات فایبری %0.6 ,وهمچنین پیاز دارای ویتامین های B وC میباشد.
از عناصریکه در پیاز به حد زیاد یافت میشود عبارت از کلسیم , فاسفورس ,پتاشیم ,مگنیزیم ,و آهن میباشد.تحقیقات زیاد در امریکا نشان داده است که با خوردن پیاز خام ,بسیاری از امراض قلب قابل تداوی است .اخیراَ دانشمندان امریکای دریافتند که در پیاز ترکیبات وجود دارد , که ضد سکته مغزی است .همچنین ,پیاز در تداوی امراض "تیفوئید"تجویز می گردد.
تاریخچه پیاز:
منشه اصلی پیاز آسیای مرکزی (افغانستان ,ایران ,وجنوب غرب چین )میباشد .مگردرقاره امریکا چند سپیشز که قابل خوراک است وتاحال کشت آن مروج نشدموجود است .درسال 430ق م از طرف یک طبیب یونانی که Hippocrates نام داشت یادآوری شد.ومردم به خصوصیات این سبزی پی برده بودند .تاریخچه استفاده از آن به عنوان غذا به زمانی میرسد که تاریخ نوشته است . کشور مصر به خاطر کاشت ا نواع پیاز مشهور بوده است .کشت آن دراین کشور به 5000 سال قبل از میلاد میرسد .در اهرام مصر پیاز کشف گردیده است .درنوشته های یونانیان ورومیها مطالبی درمورد پیاز به چشم میخورد . همچنان ,در قرآن کریم نیز به نام "بصل" از آن صحبت به میان آمده است .
طبقه بندی پیاز:
درسال 60ع به انواع دراز ,گرد,زرد یا سفید طبقه بندی شد.پیاز یک مشیمه Monocotyledon بوده که مربوط فامیل Amaryllidaceae
میباشد.یک تعداد متخصصین پیاز را مربوط به فامیل Liliaceae میدارند
جنس پیاز Allium میباشد که در آن درحدود 300spp شامل میباشد.
سپیشزهای پیاز در قسمت شمال دنیا درمناطق معتدله دیده می شود که یک ساله یا چندین ساله عمر دارند.وعموماَدارای بلب میباشد .پیازهای مروجه یکه کشت میشود متعلق به سپیشز Cepa میباشد.به این خاطر نام علمی پیاز (Allium cepa ) میباشد.بعضی انواع وحشی پیاز در پهلوی گل به عوض تخم بلب های کوچک را تولید میکند.
آن سبزهایکه همرای پیاز رابطه نزدیک دارد عبارت است از سیر ,گندنه چایف میباشد.پیاز به حالت نورمال به گرده خود القاح شده نمی تواند .
وانتقال گرده آن ذریعه حشرات صورت میگیرد .پیازها یکه ذریعه گرده خود القاح میشود بوته های ضعیف را تشکیل میدهد. پیازاز جمله نباتات دو ساله بوده که درسال اول نموی بدنی خود را تکمیل میکند ودر سال دوم تولید تخم را مینماید.
Kingdom …………………………. plantae
Sub kingdom………………... tracheobionta
Super division………………... Spermatophyta
Division……………………….Magnoliophyta
Class………………………... Liliopside
Sub class………………………….. Lilidae
Order………………………….. . Liliales
Family…………………………….. Liliaceae
Genus……………………………….…Allium
Species……………………………….. Ce pa
ذخیره تخم :
زمانی که مراحل بر داشت وخشک کردن تخم کامل شد برای حفظ زیاد قدرت جوانه زدن وبرای فکتورهای کیفی تخم , نیاز به نگهداری تخم تحت بهترین شرایط میباشد تخم ذخیره شده اولین سرمایه برای برنامه های کشت سبزیجات در یک کشور است . تخم مرغوب زنجیره حیاتئ بین نسلهای خوب یک محصول می باشد . تخم های موجود در ذخیره خانه ها بیان کننده بخش مهمی از مواد سرمایه ای کمپانی تخم است .
ضرورت ذخیرۀ تخم :
دورۀ ذخیرۀ تخم سبزیجات ممکن بطور نسبی کوتاه باشد حتی فقط چند هفته , اما بعضی اوقات ممکن است نیاز به ذخیرۀ تخم برای چندین سال باشد .دلایل برای ذخیرۀ تخم محصولات خاص وجود دارد که باید تخم بیشتر از آنچه که مورد نیاز برای کشت بعدی است ذخیره شود.
درمواردی نیز ممکن است تکثیر سالانه تخم مادری اقتصادی نباشد . همچنین رفع حاصل تخم تحت تاثیر عوامل محیطی قرار میگیرد .مثلاَ منشاَ تخم و تغیرات فصلی در دورۀ توسعه ورسیدن قبل از برداشت . واز طرف همیشه پیش بینی رفع حاصل دقیق ممکن نیست بنا براین ذخیره مطلوب تخم روشی مفید است که با تخم اضافی که داریم به مصرف تخم در آینده مطمئین باشیم .
افزایش تعداد طرح های محصولات زراعتی در کشورهای توسعه یافته باعث بوجود آمدن سازمانهای حمایتی برای حفظ ذخیره تخم مادری برای ذخایر جنیتیکی آن شده است.
این موضوع به خصوص برای کشورهای که دارای آَب وهوائ نا معتدل ,خشک سیل وسایر عوامل غیر قابل پیش بینی هستند اهمیت دارد. به خاطریکه این عوامل باعث از بین رفتن ناآگاهانی تخم میشوند .
ذخیره مطلوب تخم به پایه داری صنعت تخم دربرابر تغیرات نیاز ها وتولید کمک خواهد کرد . اگرنیاز نامناسب باشد اثرات منفی روی قدرت حیات تخم خواهد داشت واین اثرات منفی میتواند در طی حمل ونقل ودر مراحل بعد ازبرداشت بروزنماید . همچنین اطمینان نسبت به حفاظت ذخیرۀ تخم از خطراتی مثل حشرات قارجها آتش سوزی و دزدی نیز اهمیت دارد .
ذخیرۀ تخم به عنوان جرمپلازم یک منبع جنتیکی ارزشمند بالقوه است که برای دورۀ طولانی مدت ذخیره میشود .مراکز جرم پلازم بطور معمول به بانکهای جین مربوط است .
اثر شرایط محیطی ذخیره خانه بالای تخم :
دو عامل محیطی که مهمترین عوامل موثر در ذخیره هستند وروی کیفیت تخم اثر دارند حرارت ورطوبت نسبی است .درعمل رطوبت نسبی یک نقش اصلی محدود کننده گی را ایفا میکند زیرا اولاَ سطح رطوبت تخم تحت اثر رطوبت نسبی است . وثانیاَ شیوع قارچها وحشرات به مقدار زیادی تحت تا ثیر رطوبت نسبی مایکروکلایمای درون تخم قرار میگیرد.
مقدار رطوبت تخم :
مناسبترین مقدار رطوبت برای ذخیرۀ تخم نباید از %10 وزن تخم باشد سرعت متابولیکی تخم بسیار پائین است واغلباَ غیر محسوس است . در چنین شرایطی تخم آب دوست است و میتواند آب جذب کند واین آب را حتی از بخارات آب وهوا نیز میگیرد.
در چنین وضعیتی بسیار دقت شده است که قبل از ذخیره تخم , بوسیله خشک کردن مقدار رطوبت آنرا کاهش دهند اماباید توجه داشت که مجدداَتخم بسرعت آب را جذب میکند .
مقدار رطوبت هوای ذخیره خانه :
تخم های ذخیره شده میتواند از هوا رطوبت جذب کنند . فشار بخار آب اتمسفر در نتیجۀ حرارت واثر مستقیم میزان رطوبت اشباع ویا رطوبت نسبی بوجود می آید . مقدار رطوبتی که بوسیله هوا نگهداری می شود بطور نسبی با حرارت هوا افزایش میابد . مثلاَ یک کیلوگرام هوای خشک در 10 درجه سانتی گرید میتواند 7.6 گرام بخار آب را نگهمیدارد درصورتیکه در 20 درجه سانتی گرید 14.8 گرام بخار آب نگهمیدارد. تخم های انواع مختلف نباتات زمانیکه تحت شرایط مساوی رطوبت نسبی خاصی از اتمسفر قرار میگیرند رطوبت های متفاوت را جذب میکنند.مقدار رطوبت هرگونه بطور نسبی با افزایش رطوبت نسبی اتمسفر افزایش میابد .
ذخیره کردن پیاز بواسطه خشک کردن(curing):
- پیاز قبل از اینکه در ذخیره خانه ها انداخته شود باید برگهای آن قطع شودبعداَ مساعد نمودن شرایط اقلیمی برای 3 الی 4 هفته یا از این زیاد در مزرعه نگهداری میشود. عملیه خشک کردن را به نام curing یاد میکند .در عملیه curing باید از هر تن پیاز به اندازه 45.5 کیلوگرام آب دور شود. آن کریت هایکه درآن پیاز جابه جا میشود باید توسط تخته یا چیزی دیگر پوشیده شود تا بلب پیاز ازآفتاب سوختگی وباران نگهداری شود.در ذخیره خانه هاهم عملیه curing به شکل مصنوعیاجرا شده میتواند. دراین صورت باید هوای متحرک circulating air درجه حرارت بین 24 الی 26 درجه سانتی گرید ورطوبت نسبتی %60 باشد.برای تکمیل عملیه curing کدام معیار خاص وجود ندارد مگر بطور عموم این عملیه آنوقت تکمیل میشود که گردن (necks ) آن محکم شود وقسمت پوش بالای کاغذ مانند آن آنقدر خشک شود که صدای مخصوص از آن تولید شود.تجربه ثابت کرده که باتکمیل شدن این عملیه بلب پیاز %5 از وزن خود میبازد .
نگـهداری بلب از نیش زدن :
تیغ زدن در ذخیره خانه زیان زیاد را به کیفیت پیاز میرساند. به خاطر اینکه نیش زدن پیاز به تعویق بیافتد و برای مدت زیاد نگهداری شود در بعضی از کشورها پیاز را همرای مواد کیمیاوی معامله میکند ومواد کیمیاوی مهم آن عبارت از کلوروآی پی سی (chloro I P C ) و مالیک هاید رازاید ( ( maleic hydrazide میباشد .همین قسم درپیاز توسط استعمال بعضی نور مانند نور گاما از تیغ زدن جلو گیری شده میتواند.
- به خاطر جلو گیری از نیش زدن مالیک هایدرازاید وقت استعمال شود که %50 از قسمت های بالا ی آن آویزان شود. برای جذب وانتقال مالیک هایدرازاید سبز بودن برگ ضروری میباشد .استعمال مالیک هاید رازاید در وقت پخته شدن زیاد یا بعد از عملیه curing به عکس العمل خوب روبرو نمیشود .در 200 الی 300 لیتر آب 1.3 لیتر مالیک هاید رازاید انداخته شود و بعد در یک جریب پیاز پا ش داده شود.شاید که مالیک هاید رازاید بالا ی انواع استعمال شود که به شکل طبیعی قابلیت ذخیره شدن زیا را دارا میباشد .
نگهداری پیاز :
در وقت کشیدن پیاز از مزرعه تمام آ ن در یک وقت به نرخ مناسب در مارکیت فروخته نمیشود . به این خاطر باید در ذخیره خانه های مناسب نگهداری شود.برای اینکه پیاز در ذخیره خانه خوب نگهداری شود باید در مزرعه خوب پخته شود وبالای آن عملیه curing اجراشود وپیاز های خام(immature ) و نرم همزمان با کشیدن باید فروخته شود.
اگر پیاز خوب پخته شود مدت ذخیره آن زیاد میشود .مرض پوسیده شدن گردن پیاز(Neck rot ) در صورت کم میشود که خوب پخته شده باشدو توسط عملیه curing برای ذخیره کردن آماده شده باشد.بعد از 3 الی 4 هفته پیاز به اساس سایز درجه بندی میشود.
- آن پیازهایکه قطر آن از 3.5 سانتی متر زیاد باشد در درجه اول ,آنهایکه قطر آن از 0.8الی 2.5 سانتی متر باشد در درجه دوم ,وتمام آن پیازهایکه قطر آن از 0.8 سانتی متر کمتر است در درجه سوم درجه بندی میشوند وآن برای آچار کردن مناسب است .بخاطر ذخیره ئ خوب باید مواد خشک آن زیاد باشد , آ ن پیاز هایکه مواد خشک آن زیاد است با مقایسه به پیازیکه مواد خشک آن کم است کمتر نیش میزند .
بخاطر ذخیره کردن پیاز شرایط ذخیره خانه باید این طور باشد ,درجه حرارت باید صفر درجه سانتی گرید باشد ,%70الی% 75رطوبت داشته باشد ,و در داخل ذخیره خانه باید از هر طرف هوا جریا داشته باشد.رطوبت ذخیره خانه توسط یک آله به نام سایکرامیتر(psychrometer ) یاد میشود اندازه میشود. بلب پیاز را در منفی یک درجه سانتی گرید یخ میزند.اگر پیاز را در ذخیره خانه یخ بزند باید سردی آن به 4.5 درجه سانتی گرید بالا برده شود .یخ زدن و بلند بردن درجه حرارت به شکل متناوب برای پیاز زیاد خطر دارد .در رطوبت نسبتی %64 در ذخیره خانه ها ازنموی نهال ها جلوگیری میکند و سرایت امراض فاسد شدن را کم میکند .
رطوبت زیاد نموی نهال ها را تحریک میکند و در درجه حرارت بلند (از 7 الی 25 درجه سانتی گرید ) نموی نیش بلب زیاد می شود. در صورت شرایط مساعد ذخیره خانه پیاز از 6 الی 8 ماه ذخیره شده میتواند .بلب پیاز در وقت جمع آوری از مزرعه باید در حالت استراحت باشد .دوره ئ استراحت بلب پیاز در حدود دوماه میباشد.بعد از تکمیل دوره ئ استراحت درجه حرارت بلند باعث تحریک نیش زدن بلب میشود.به همین خاطر بلب پیاز در درجه حرارت پائین بدون یخ زده گی نگهداری شود .
ناگفته نباید گذاشت که دوره ئ استراحت پیاز مربوط به نوع آن میباشد .
ان پیازهایکه به مدت زیاد رخیره میشود نسبت به آنهایکه برای مدت کمتر ذخیره میشود دوره ئ استراحت طویل میباشند.دخیره پیاز با نوع آن تغیر میکند ,تلخ ,نوع دیررس, پیاز های روز طویل برای مدت 120 الی 180 روزقابلیت نگهداری رادارا میباشد. نوع زود رس ,برای مدت 30الی 60 روز نگهداری شده میتواند.پیازهای نوع روز بیفاوت برای ذخیره قدرت متوسط را دارا میباشد. یعنی از 60 الی 120 روز ذخیره شده میتواند.به طور عموم پیاز تلخ (pungent or strong ) برای مدت زیاد و پیاز ملایم یا شیرین (mild ) برای مدت کم قابلیت ذخیره را دارا میباشد .
مزه ئ تلخ و بوی آن مربوط به مرکبات سلفر خصوصاَ ان پروپایل دای سلفاید (مزه ئ تلخ و بوی آن مربوط به مرکبات سلفر خصوصاَ ان پروپایل دای سلفاید (n-propyl disulfide ) میباشد .آن پیاز های تلخ که مواد خشک آن زیاد است برای مدت زیاد ذخیره شده میتواند.
نگهداری پیازیکه برای تخم استعمال میشود نسبت به آنهایکه برای خوراک استفاده میشود فرق دارد . آن بلب یکه بعد از کشت گل تولید میکند شاید که در درجه حرارت 7 الی 13 درجه سانتی گرید نگهداری شود.ئر درجه حرارت بالا یا پائین باعث کمی تخم بلب های ذخیره میشود,اگرضروری باشد که بلب های تولید کننده ئ تخم قبل از کشت برای چند ماه نگهداری شود در این صورت بلب ها باید برای مدت زیاد در صفر درجه سانتی گرید نگهداری شود باز در اوقات آخری نگهداری باید در درجه حرارت 7 الی 13 درجه حرارت برای چند هفته نگهداری شود.در درجه حرارت بلند انتقال بلبهای تخمی باعث تحریک گل میشود.
برای ذخیره کردن مدت طویل پیاز باید بعد از رفع حاصل در آفتاب گذاشته شود .بعد از آن در یک خانۀ خشک کننده انداخته شود .
در درجۀ حرارت 20-30 درجۀ سانتی گرید با رطوبت نسبتی %70 برای مدت 12-24 ساعت .خشک کردن پیاز پوسیده گی قسمت گردن را کاهش میدهد وعمل از دست دادن آب را در ذخیره خانه کم میسازد واز مصابیت امراض میکروبی جلوگیری میکند .
امراض ذ خیره خانه ها :
پیاز در مقابل مرض botrytis neck rot در جریان ذخیره بسیار حساس است . این مرض توسط نموی قارج خاکی رنگ تشخیص میشود.
اکثراَ قسمت گردن و بالایscales outer آبدار میباشد . مصابیت عموماَ ازطریق تمام پیاز به سرعت منتشر میشود .
وقوع این مرض توسط خشک کردن پیاز قبل ازذخیره کردن تقلیل خواهدیافت .
Black mould این مرض توسط aspergillus niger به وجود میاید وتوسط رنگ سیاه خراب در قسمت گردن پیاز وبعضی اوقات درقسمت بالای پوست تشخیص میشود. پیاز سرخ در مقابل این مرض حساس مییاشد .پوپنک سیاه سبب جذب آب زیاد توسط انساج میگردد.که باعث تشویق بکتریائ پوسیده گی نرم میشود. اگرچه درجه حرارت پائین درذخیره خانه ها نموی قارجها را به تعویق میاندازد .
پیازهای ذخیره شده همچنان در مقابل پوپنک آبی حساس است .وتوسط penicillium به وجود میاید penicillium mould باعث تشویق پوسیده گی نرم آبدار میشود .در پیازهای مصاب به این مرض انساج قسمت گردن آن به رنگ خراب آبی وسبز درمیآید .حد اقل صدمه میخانیکی وخشک کردن مناسب باعث تقلیل وقوع این مرض میشود.
پوسیده گی نرم توسط erwinia در اکثر پیازها در جریان ذخیره کردن بوجود میآید پیازهای مصاب به این مرض اکثراَ سالم به نظر میرسد مگروقتیکه آنرا قطع کنیم قسمت های داخلی دارای رنگ نصواری ومقدار آب میباشد . یکی از مشخصات آن بوی بد وقسمت مرکزی به طرف قاعده آن فشرده میباشد.بکتریائ پوسیده گی توسط pseudomonas به وجود میاید .وقسمت outer scales را مصاب میسازد .ومایع زرد رنگ را که درساحه تولید میکند ساحه راخراب میکند .
کنترول بکتریائ پوسیده گی پیازمیتوان توسط روش های ذیل صورت میگیرد.
1:- قبل از برداشت معامله کردن پیاز همرای قارج کش ها مانند rovral
2:- جمع آوری دروقت مناسب پخته گی .
3:- minimizing bruising of bulb
4:- دور انداختن پیازهای مصاب .
5:- خشک کردن موثر وسریع .
6:- ذخیره کردن زود که امکان داشته باشد .
فواید ذخیره خانه :
1 -: علاوه کردن مفیدیت وقت : با استفاده از عملیه ذخیره استفاده از محصولات تولید شده موسمی در تمام سال ممکن میشود.
2 :- امکانات بدست آوردن قرضه : متصی بعضی از ذخیره گاه ها برای کسانیکه از تجهیزات شان استفاده مینمایند و محصولات شانرا در این ذخیره گاه ها ذخیره مینمایند قرضه میدهند . ارزش قرضه معادل یک فیصدی معین ارزش محصول ذخیره شده است ومحصولات ذخیره شده به حیث یک تضمین برای مالک ذخیره گاه ها عمل میکند وصاحبان محصول علاوه بران که بهقرضه دسترسی حاصل میکنند فرصت آنرا بدست میاورند تا محصول ذخیره شده را در یک زمان مناسب که نرخ آن در بازار قناعت بخش است عرضه کنند.
3 :- تقلیل بخشیدن خطر : صاحب ذخیره گاه یک قسمت از خطرات احتمالی ناشی از ذخیره یک محصول را جذب میکنند. همچنان هر گاه مالک محصول خودش تسهیلات مکفی ومحفوظ برای ذخیره محصول خود نداشته باشد با ذخیره کردن آن در ذخیره گاه کرائی میتواند تا اندازه ئ از ضایعات محصول تا اندازه ئ جلوگیری نماید .
4 :- تقلیل مصارف حمل و نقل : با استفاده از عملیه ذخیره مصارف حمل ونقل محصولات پائین میاید زیرا ذخیره تچمع مقدار بیشتر محصولات راممکن میسازد که این امر باعث میشود که وسایل حمل ونقل به ظرفیت کامل شان بار شده به این ترتیب مصارف حمل ونقل فی واحد محصول تقلیل میابد .
5 :- تشویق خریدار : تسهیلات ذخیره خریدار را تشویق مینماید که حجم خرید خود را ازدیاد بخشد .
6 :- سهولت بخشیدن فروش : باداشتن امکانات ذخیره فروشنده میتواند انواع مختلف ومقدار زیاد محصول را ذخیره کند که در نتیجه باعث تشویق بیشتر خریدار میگردد که در نتیجه فروش محصول زود تر صورت میگیرد .
7 :- استقرار بخشیدن نرخها : ذخیره تناسب بین عرضه وتقاضا را بین دو زمان مختلف برقرار نموده از نوسانات نا مطلوب نرخها جلو گیری مینماید .
پرابلم هاي ذخیره :
عدم موجودیت ذخیره گاه های کافی , شرایط نامطلوب ذخیره گاها وروشهای غیر علمی و نادرست ذخیره کردن از عوامل عمده خسارات سنگین دهاقین وموسسات تجارتی در بسیاراز نقاط جهان است .
درچنین شرایط مقدار زیاد مواد خوراکه در ذخیره گاه ها وبیرون ذخیره گاه ها فاسد وخراب میگردد که از یک طرف محصولات متذکره برای مصرف کننده قیمت تمام میشود واز طرف دیگر استقرار نسبی نرخها برهم میخورد .
ضایعات محصولات در مزرعه بنا بر عدم موجودیت ذخیره گاه ها وسرد خانه ها .وعدم تدابیر خفاظه نباتات در افغانستان %30 ودر سایر کشورهای روبه انکشاف در %25 تخمین شده است . شیوه های سنتی نگهداری غله جات وسبزیجات باعث ضایعات بیشتر محصولات در داخل ذخیره گاها میشود .
چون تسهیلات کافی ذخیره وسردخانه ها در کشور موجود نیست وصنایع پروسس محصولات زراعتی نیز رشد نکرده است ضایعات قبل وبعد از رفع حاصل هم در مزرعه وهم در کانال های مارکیتنگ زیاد است .
طرق جلوگیری از ضایعات در ذخیره خانه ها :
برای اینکه محصولات در ذخیره گاه ها خراب نشود باید شرایط دخیره گاه ها با نوعیت محصول مطابقت داشته باشد . تهویه در ذخیره گاه ها بسیار ضرور است .
حرارت ورطوبت داخل ذخیره گاه ها باید کنترول شود .
1 :- محافظت محصول در ذخیره گاه ها : کوشش شود که از فاسد شدن محصول در ذخیره گاه ها جلوگیری شود . محصولات مختلف به حرارت ورطوبت مختلف در ذخیره گاه ها ضرورت دارند . وضیعت خود محصول ودرجه رطوبت آن نیز بالای ذخیره درست شان تاثیر دارد . بطور مثال هرگاه حبوبات دارری رطوبت بیش از حد نورمال باشد چانس فاسد شدن شان زیاد است . در شرایط فعلی پیشرفت های زیادی بکمک استفاده از علوم وتخنیک در ساحه نگهداری درست محصولات زراعتی رونما گردیده است .
به طور مثال با استفاده از ادویه های ضد حشرات در ذخیره گاه ها وماشین های خشک کننده ضایعات احتمالی را در ذخیره گاه ها بطور قابل ملاحظه تقلیل یافته .
2 :- تقلیل خطرات ذخیره : اعمار ذخیره گاه های فنی وعصری وسردخانه ها نیز اداره وتنظیم درست آنها خطرات فاسد شدن وخراب شدن محصول را در ذخیره تقلیل میبخشد . اندازه بیمه نیز تا اندازه باعث کاهش خطرات احتمالی ذخیره میگردد .
3 :- طرحه احداث خیره خانه مطابق به ضرورت محصولات :
استفاده از تکنالوژی جدید زراعتی در ساحه تولید میزان تولیدات زراعتی رادر کشور های روبه انکشاف بلند برده است .
ذخیره گاه های قبلی برای نگهداری درست محصولات کافی نیست . بناَ مطابق به ضروریات تولید ومارکیت محصولات زراعتی ذخیره گاها ی جدید باید ساخته شود . تا از ضایعات بی مورد محصولات جلوگیری بعمل آید
نتیجه گیری
ضروریات غیر موسمی به ارزش غذای پیاز نیازمند آن است که درطول سال موجودیت پیاز رادر مارکیت همیشه ثابت نگهدارد.
به این اساس باید سعی گردد اقدامات روی دست گرفته شود که این نیاز مندی را در طول سال به خوبی رفع کند وامکان استفاده آن رادر دوره های غیر مو سومی ممکن سا زد به اساس نیازمندیهای که درین زمینه لازم است باید به دقت مطالعه گردد وراهای خروج آن معیاراً طرح ریزی گردد تا ازصدمات در نگهداری وذخیره پیاز نشات می کند جلو گیری گردد .
ذخیره خانه ها ی که به این منظور استفاده میگرد د باید طوری عیار گردد که حد الامکان از فاسد شدن وخراب شدن پیاز در دوره ذخیره واستفاده بعد ازآن جلو کیری کند .یک ذخیره خانه معیاری دارای شرایط ثابت ومعلوم برای حفظ ونگهداری محصول مورد نظر میباشد که باید آن قبل از انتقال محصول به ذخیره خانه اماده شود.عوامل که در ایجاد یک ذخیره خانه الزامی اند عبارت اند از مو جودیت مکان مطمئن ، حرارت لازمه،رطوبت لازمه، هوا وغیره میباشد.در نتیجه باید همیشه از ارزش غذای پیاز استفا ده گردد.
سفارشات
چون پیاز یکی از محصولات عمده نباتی بناَ نکا ت ذیل را در ذخیره ونگهدار ی آن درنظر گرفته شود .
1 :- در هنگام قبل از برداشت از زمین باید رطوبت آ ن را طوری عیار گردد که توانای ذخیرۀ بهتر را داشته باشد .
2 :- در هنگام برداشت حاصل از زمین دقت گردد تا از زخمی شدن جلو گیری بعمل آید .
3 :- ذخیرها طور عیا ر گردد که پیاز برای مدت طولانی ذخیره شود .
ماَخذ:
1 :- حمزه خیل , ن.1363 ه ش , د سبوروزنه . د کابل پوهنتون خپرونه , ص ص 161-187
2 :- دانشور , م.ح. 1383 ه ش , پرورش سبزی . انتشارات پوهنتون شهید چمران , ص ص 313-314 .
3:- فضل , ف .1387 ه ش , مارکیتینگ . پوهنحی زراعت , پوهنتون کابل , ص ص 22-24 .
4:- ناصری , م.ت. 1347 ه ش, تولید بذر سبزیجات . انتشارات جهاد پوهنتون مشهد , ص ص 53-59 .
5 :- منابع انترنیتی