د بریښنا د اقتصاد په برخه کې به د لاندنیو موضوعګانو په اړه معلومات در کول شې.

تعرفي اواقتصادي ملاحظات

TARIFFS AND ECONOMIC CONSIDERATIONS

- اقتصادي انګیزه

- د بیو(قیمتونو) راټیټدل

- د افغانستان پولي واحد

- د بریښنا رسولوپه تعرفو باندي اغيزه کونکي فکتورونه

- غوښتنه (تقاضا)

- منځنۍ غوښتنه

- اعظمي غوښتنه

- د غوښتني ضریب

- د غوښتني تغیرات (بدلونونه)

- د بارضریب

- د ستیشن د بار ضریب

- د ګټي اخستني ضریب

- د وصل شوي بار ضریب

- تعرفي

- ټاکل شوي نرخ

- دوه ګوني تعرفي

- د کالوین قانون

- د کیبل دعایق اغیزه

- د طاقت دټیټ ضریب زیانونه

- د طاقت د ضریب اقتصادي څیړنه

- د طاقت د ضریب د اصلاح کولو اقتصادي محدودیت

 

اقتصادي انګیزه Economic Motive

د تاریخي ودانیو د جوړولو او د انځورګري د ترسره کولو څخه پرته، په ټولو انجنیري پروژوکي د لګښت کچه ترټولو اړینه او لومړنۍ پوښتنه ده. که څه هم کله کله سیاسي اوداسي نورلاملونه د پروژي په ترسره کیدو او یا نه ترسره کیدو کي رول لري، ولي عملاُ په زیاتر حالتونو کې د لګښتونو پربنسټ پدي اړه پریکړه کیږي چې یوه پروژه دي ترسره شي او که نه.  په هرحال د بريښنا انرژي باید تولید او په یوه ټاکلي ګټه وپلورل شي. نوپه همدي اساس ټولي هڅي ددي لپاره کیږي چې تولید شوي بریښنا د امکان ترحده ارزانه وي. دهري طرحي د لګښت محاسبه اکثراُ ګرانه وي ځکه چې لګښت له وخت، تعرفو اوحتي تړونونو سره د پام وړتغیرکوي. په عام ډول کولای شو د بریښنا د تولید لګښت په لاندي دوو کلي برخو وويشو:

الف-ثابته پانګه (لګښت):- دا لګښتونه له ستیشن (تاسیساتو)څخه د ګټي تابع ندي او ورسره تغیرنه کوي یا په بل عبارت دا لګښتونه د بریښنا د تولیدونکو واحدونو په شمېر پوري اړه لري او په بنسټیز ډول لاندي لګښتونه پکي شامل دي:

۱-اساسي (لومړنۍ)پانګه اچونه

۲-د زړیدو لګښت

۳-مالیات او بیمي

۴-ګڼ شمېر معاشونه

۵-د سون د لګښت یوه کمه برخه

ب-د ګټي اخستني لګښتونه:- دا لګښتونه د ستیشن د ګټي اخستني سره سم تغیرکوي یا په بل عبارت دا لګښتونه د بریښنا د انرژي د تولیدونکو واحدونو پواسطه د تولید شوي انرژي دمقدار سره متناسب دي او اکثراُ لاندي برخي پکي شاملیږي:

د سون د لګښت ډیره برخه

د معاشونو لیږه برخه

ترمیم اوساتنه