د میشګن له برید وروسته، بایډن له کانګرس څخه د وسلوالو تاوتریخوالو په وړاندې د اقدام غوښتنه وکړه
د متحدو ایالتونو جمهور رئیس جوبایډن د سه شنبې په ورځ فبروري ۱۴ (سلواغې ۲۵) ددغه هیواد پر کانګرس غږ وکړ چې د وسلو په مرسته د تاوتریخوالو په وړاندې اقدام وکړي.
دپې ایس ایل سیالۍ:پېښور زلمي کراچي کنګز ته په دوؤ منډو ماتې ورکړه
دپاکستان سپر لیګ کرکټ داتم پړاؤ دپیل شوؤ لوبو په په دویمه سیالۍ کې دپېښور زلمي لوبډلې د یوې زړه راښکونکې مقابلې وروسته کراچي کنګز لوبډلې ته په دوؤ منډو ماتې ورکړې ده. دنهې په ورځ کراچۍ کې ترسره شوې دې سیالۍ کې دکراچي کنګز کپتان عماد وسیم ټاس وګټلو اؤ پېښور زلمي تې وړومبی د بیټنګ بلنه ورکړه. دپېښور زلمي لوبغاړي چې کله بیټنګ ته را ووتل نو په ټاکلو 20 اوورونو کې د پینځوؤ لوبغاړو په تاوان 199 منډې جوړې کړې. دپېښور زلمي دمنډو جواب کې کراچي کنګز په 20 اوورنو کې دپینځوؤ لوبغاړو په تاوان 197 منډې جوړې کړې دي. دپېښور زلمي بابر اعظم د68 اؤ ټام کوهلر کیډمور د92 منډو په جوړولو وتوانېدل. دکراچۍ کنګز کپتان عماد وسیم پرته له سوځېدو80 اؤ شعیب ملک پرته له سوځېدو 52 منډې جوړې کړې، وکټ کیپر بیټر میتهیود ویډ په 23 منډو جوړولو وسوځیدو. دپېښور زلمي له لوري وهاب ریاض اؤ جمي نیشم دوه،دوه اؤ سلمان ارشاد یو لوبغاړی وسوځول. دکراچي کنګز میرحمزه، اینډریو ټائي،عمران طاهر ؤ بین کټنګ یو،یو وکټ ترلاسه کړی دی.
په کوټه کې د یوې کورنۍ د څو کسانو د جبري بې درکۍ په ضد احتجاج شوی
کوټه ـــــ پرون د کوټې پریس کلب مخې ته د رحیم زهري په ګډون د هغه د کورنۍ د څلورو نورو کسانو د بې درکه کېدو په ضد احتجاجي مظاهره شوې ده، چې پکې د بي این پي مېنګل، نېشنل ډیموکرېټ ګوند او د مدني ټولنې فعالینو ګډون کړی وو. تر مظاهرې وروسته د دې کورنۍ څو تنه را خوشي شوي دي. د بلوچستان د خضدار ضلعې اوسېدونکی رحیم زهری، د ده مېرمن رشیده بلوڅ، د ده مور 65 کلنه بي بي بس، څلور کلن ماشوم او د یونیم کال ماشومه د فرورۍ په دریمه په کوټه کې له کوره په جبری توګه بې درکه شوي دي. مېرمن بي بي بس او د هغې دوه لمسيان دوې ورځې وروسته خوشې شول، خو رشیده بي بي د سه شنبې- نهې په ورځ تر مظاهرې نیم ساعت مخکې خوشې شوه، خو زوی يې محمد رحيم زهری لا هم ورک دی. د بي این پي د مرکزي کمېټۍ غړي غلام نبی مري وویل چې د فرورۍ په دریمه نېټه د کوټې په سریاب سیمه کې د شپې په یوه نیمه بجه "امنیتي ادارو په زوره یووړل". محمد رحیم زهری د خضدار دی خو اوس یې په کوټه کې سبزي پلورله او د کرایې په کور کې یې استوګنه کوله. د عبدالرحیم خسر عبدالغفار زهري چې په لاريون کې ګډون درلود وويل چې تر مظاهرې مخکې ده ته ټیلیفون راغى او ورته ویې ویل: "هوايي ډګر سړک ته یواځې راشه لور دې بوځه. کله چې زه د اېرپورټ سړک د نادرا دفتر ته نیژدې له رکشې کښته شوم، لور مې هلته یواځې ولاړه وه، زما په لیدو یې و ژړل". وایي له هغه ځايه یې خپله لور په رکشه کې کور ته بوتله او بيا احتجاجي مظاهرې ته راغی. ده وويل، "زما لور رشيدې وويل چې دوی له یو بله جلا ساتل شوي وو، ډېره په ویره کې وه، خو تشدد نه دی ورباندې شوی". د رحیم زهري مور د خپل زوی او کورنۍ په جبري توګه د بې درکه کېدو په اړه ویلي چې د فرورۍ په درېیمه د شپې رحیم زهري خپله مېرمن روغتون ته بېولې وه چې د سریاب په کلي ګشکوري کې چادونه وشوه. هغې وويل دروازه وټکېده کله چې يې دروازه خلاصه کړه، يو شمېر کسانو- چې وردۍ یې اغوستې وې- کور ته له ننوتو سره سم يې د کور تلاشي پيل کړه. وایي دې ورته ویل "موږ بېوزله خلک یو او هیڅ نه لرو، خو هغوی زما د زوی او نږور په اړه لټون او پوښتنې کولې". مېرمن بي بي بس وایي زوی او لور یې په کور کې نه وو، نو هغو خلکو د هغوی انتظار وکړ او چې کله يې زوى او لور راغلل دوی ټول "زما زوى، زه، نږور او لمسيان يې په موټرو کې کښېنولو او یو یې وړلو". بي بي بس مېرمنې وويل نه پوهېږي دوى چېرې وړل شوي وو، خو له نيم ساعت وروسته په يوه ځاى کې کښته شوي دي، وایي" دوې ورځې وروسته یې زه او زما لمسیان پریښودل"، خو وایي معلومه نه ده چې د دې زوى یې چېرې وړی دی. د بلوچستان د لادرکه شویو خلکو د سازمان وایس فار بلوچ مسنګ پرسنز مشر نصرالله بلوڅ وويل چې د رحیم زهري او د هغه د کورنۍ د نورو غړو د جبري بې درکه کولو د قضې لپاره د سریاب پولیس سټېشن ته د مقدمې درج کولو لپاره ورغلي دي خو پوليسو یې تر اوسه مقدمه نه ده درج کړې. د بلوچستان د کورنو چارو صوبایي وزیر ضیاء لانګو وایي، "دغه کورنۍ چې د کومو ادارو نومونه یادوي هلته دوی پوښتنه وکړه له هغه ځایه ورته رپوټ راغی چې دوی له یوې ادارې سره نه شته". د کورنیو چارو صوبایي وزیر وایي سردار اختر مېنګل د بې درکه شوو کسانو د کمېشن مشر دی هغه ډېر ښه کار کوي، وایي د بلوچستان هایکورټ صوبایي حکومت ته د کمیشن جوړولو امر کړی چې مشري به یې د کورنیو چارو وزیر کوي: "په دې کمیشن کې دوه د حکومت او دوه د مخالفې ډلې غړي هم شامل دي، پر دې باندې موږ کار کوو، دا ډېره غټه ستونځه ده چې یواځې د کورنیو چارو د وزیر په وس کې نه ده". په بلوچستان کې د بې درکه شو خلکو سازمان وایس فار بلوچ مسنګ پرسنز دعوه کوي چې د خلکو په جبري بې درکه کېدو کې استخباراتی ادارې لاس لري خو حکومت بیا وايي داسې خلک هم شته چې د امنیتي ادارو په ضد باندې منفي پروپېګنډې کوي او دوی بدنامه کول غواړي.
طالبان وایي کابل کې یې د داعش درې غړي وژلي دي
د طالبانو یو چارواکي د سه شنبې په ورځ فبروري ۱۴ (سلواغې ۲۵) وویل چې د هغوی د استخباراتو ځواکونو په کابل کې د شپې له خوا په یو لړ عملیاتو کې د داعش یا اسلامي دولت ډلې درې غړي وژلي او یو بل یې نیولی دی.
د ۲۱ پیړۍ پر لسو مرګونو زلزلو کتنه، دې زلزلو څومره کسان وژلي؟
یوې پیاوړې زلزلې د ۲۰۲۳ کال د فبروري په شپږمه نیټه ترکیې او سوریې ته ټکان ورکړ چې دا په ۲۱ قرن کې پنځمه مرګژونې زلزله شمیرل کیږي.
د مودي په اړه تر ډاکومینټري فلم خپرولو وروسته هند کې د بي بي سي د دفترونو تلاشي اخیستل شوې
واشنګټن ـــــ د هندوستان په نوي ډیلي او ممبۍ کې د انکم ټیکس ادارې چارواکو د بي بي سي دفترونه تلاشي کړي دي. هندي چارواکو دا ګام د وزیراعظم نریندرا مودي په اړه د بي بي سي تر ډاکومینټري فلم جپرېدو وروسته اخیستی چې د هند حکومت ورته "پروپېګنډه" ویلي دي. دغه مستند فلم چې "انډیا: دي مودي کوسچن" نومېږي په 2002م کې په لوېدیځ ګجرات ریاست کې- چې وزیراعلی یې هغه وخت مودي وو- د ټولنیزو شخړو په اړه جوړ شوی دی او په هغه کې لږ تر لږه 1,000 کسان وژل شوي وو چې اکثره یې مسلمانان وو. بي بي سي پر خپل ټویټر په یوه بیان کې ویلي، د هندوستان د ټیکس ادارې له چارواکو سره "بشپړ همکاري" کوي، چې دا مهال په نوي ډیلي او ممبۍ کې د بي بي سي په دفترونو کې دي. بي بي سي وایي، "موږ هیله لرو چې دا ستونځه ژر تر ژره حل شي." د هندوستان کورنیو رسنیو ویلي دي چې د تلاشۍ په مهال چارواکو د بي بي سي د دفتر د کارکوونکو ټیلیفونونه هم ترې اخیستي دي. د هند د واکمن بهارتیه جنتا پارټۍ (بي جې پي) ویاند ګورو بهاټیه د تلاشۍ دا عمل "د ټیکسونو سروې" بللې ده. هغه خبریالانو ته ویلي: "که تاسې د هېواد په قانون باندې عمل کوئ، که تاسې داسې څه نه لرئ چې پټ یې کړئ، نو ولې له قانون سره برابر عمل څخه ډارېږئ؟". ګورو بهاټیه په بي بي سي تور لګولی چې وایي "د هند خلاف په بددیانتۍ سره د کار کولو داغدار او تور تاریخ لري،" هغه وایي "دا به غلط نه وي که ووایو چې دا په نړۍ کې تر ټولو کرپټ او مسخره نشریاتي اداره ده." د بي بي سي دې ډاکومینټرۍ د واکمن ګوند بي جې پي مشران او د وزیراعظم نریندرا مودي ملاتړي په غوسه کړي او پوښتنه یې کړې چې دې نشریاتي ادارې ولې داسې موضوع غوره کړې چې دوې لسیزې تېرې شوې دي. په ډاکومینټري فلم کې د برتانیې د بهرنیو چارو یو ناخپور شوی رپوټ په ګوته کړل شوی چې د بي بي سي په وینا د لاریونونو پر مهال د نریندرا مودي پر کارونو یې مسایل راپورته کړي او دعوه کوي چې هغه د ګجرات د تشدد پاروونکو شخړو لپاره "د معافیت چاپیریال" د پیدا کولو ذمه وار وو. د بي بي سي دغه ډاکومینټري فلم په هند کې نه وو خپور شوی، خو حکومت د خپل معلوماتي ټکنالوجۍ د قوانینو په بنیاد د بیړني واک په کارولو سره پر ټولنیزو رسنیو د وېډیوګانو او ټویټونو شریکولو لینکونه بند کړل. پولیسو د پوهنتون په کېمپسونو کې د زده کوونکو د ځینو تنظیمونو له خوا ترتیب شوي غټ سکرینونه بند کړي او د دې کار په جرم یې یې څو زده کوونکي هم نیولي دي. د هند د بهرنیو چارو وزارت وایي دا فلم "څه مقصد نه لري" او دا یې د "پروپیګنډې ټوټه" بللې چې ځانګړې بدنامې بیانیې ته وده ورکوي، خو بي بي سي ویلي چې د دې فلم په اړه "سخته پلټنه" شوې ده. په هند کې د رسنیو د ډلو استازو د سه شنبې- نهې په ورځ د بي بي سي د دفترونو د لټون په اړه اندېښنه څرګنده کړې ده. د هند د خبریالانو یو تنظیم «دي ایډیټرز ګیلډ» وایي دا اقدام د نورو خبري تنظیمونو لکه «نیوزکلیک»، «نیوز لانډري» او «ډینک بھاسکر» خلاف هم د همداسې عمل عکاسي کوي چې وایي کورېج یا پوښښ یې پر حکومت نیوکه ګڼل کېده. د رسنیو څارونکو او ناقدینو په هند کې د مطبوعاتو د ازادۍ په اړه اندېښنې ښکاره کړې دي. تېره میاشت د خبریالانو د ژغورنې کمېټۍ سي پي جې وویل چې د بي بي سي د ډاکومینټري فلم د بندولو لپاره د ټولنیزو رسنیو ادارو ته امر کول پر آزادو مطبوعاتو برید دی چې وایي دا په ښکاره ډول د جمهوري نظریاتو په اړه د هیواد د بیان شوو ژمنو خلاف کار دی. د رسنیو د څار نړیوال تنظیم «بې سرحده خبریالان» په خپل یو رپوټ کې ویلي چې په هند کې د مطبوعاتو د ازادۍ درجه په 2021 کې له 142 څخه په 2022 کال کې 150 ته را کښته شوې ده.
ملګري ملتونه وایي ښکاري چې ایران مېشتی مصری سیف العدل د القاعده نوی مشر ټاکل شوی دی
واشنګټن ــــ ملګري ملتونه وایي داسې ښکاري چې په کابل کې د امریکې په ډرون برید کې د القاعده ډلې د مخیکني مشر ایمن الظواهري تر وژل کېدو وروسته د دې ترهګرې ډلې مشري په خاموشۍ سره په ایران کې د هغه ځایناستي ته سپارل شوې ده. د ملګرو ملتونو په یو نوي رپوټ کې چې د دې ادارې د یو غړي هیواد د استخباراتو په بنیاد جوړ شوی او د فرورۍ پر 13مه خپلور شوی دی، ویل شوي دي چې 62 کلن سیف العدل اوس د القاعدې مشري او د اوس لپاره دې ډلې ته د دوام ورکولو استازیتوب کوي. د وي او اې د رپوټ له مخې القاعده ډله پخپله د تېر کال د جولای د 31مې تر هغه برید وروسته د خپل مشرتابه د څرنګوالي په اړه غلې ده چې پکې الظواهري ووژل، د ملګرو ملتونو په رپوټ کې د القاعده د دې چوپتیا دوه سببونه په ګوته کړي دي. په رپوټ کې راغلي، القاعده ځکه سیف العدل د خپل نوي مشر په توګه نه شي اعلانولای چې یوې خواته له افغان طالبانو د حساسیت له کبله نه غواړي دا ومني چې الظواهري په کابل کې وژل شوی وو او له بلې خوا دا ومني چې نوی مشر یې په ایران کې دی. د امریکې د جاسوسي ادارو په ګډون غربي استخباراتي ادارې له ډېرې مودې راهیسې سیف العدل ته د الظواهري د ممکنه ځایناستي په نظر ګوري او د مصر د ځانګړو ځواکونو دا پخوانی افسر په ډېرو ځایونو کې د عملیاتو د پراخې تجربې لرونکی کمانډر یې ګڼي. د وي او اې د رپوټ له مخې سیف العدیل د 1990 د لسیزې په پیل کې په هغه ټیم کې شامل وو چې په افغانستان، پاکستان او سوډان کې یې وسلوالو جنګیالیو ته پوځي او استخباراتي روزنه ورکوله. العدل د القاعده د مصري څانګې «مصر اسلامي جهاد» وسلوالو او د سومالیا وسلوالې ډلې د هغو غړو په روزنه کې هم مرسته کړې وه چې له 1992م تر 1994م کال پورې په موګادیشو کې له امریکایي ځواکونو سره جنګېدلي وو. سیف العدل د القاعده ډلې د پخواني مشر اسامه بن لادن د امنیت چارې سمبالولې او د هغو الوتکو تښتوونکو په روزنه کې یې هم لاس درلود چې د 2001م کال د ستمبر پر 11مه یې د امریکې پر نړیوال تجارتي مرکز او پېنټاګان ترهګریز بریدونه کړي وو. امریکې سیف العدل په 1998م کال کې د تنزانیا په دارالسلام او د کېنیا په نایروبي کې د امریکې پر سفارتونو باندې د هغو خونړیو بریدونو په پلانولو کې هم په رول تر سره کولو تورن کړی وو چې پکې 224 کسان یې وژل شوي او زرګونه نور ټپیان شوي وو. العدل اوږده موده د القاعده ډلې د مشرانو په کونسل «مجلس الشورا» او د دې ډلې د هغې «حطین کمېټۍ» د لوړې رتبې غړی هم پاته شوی دی، چې د القاعده د نړیوالو عملیاتو د سمبالولو تور پرې لګېږي. د ملګرو ملتونو د غړو هیوادونو له لومړنيو معلوماتو داسې ښکاري چې د القاعده په مشرۍ کې د العدل دوره یو څه نرمه وه. رپوټ وایي د القاعده تبلیغاتي چارې په وروستیو میاشتو کې "ډېرې پېچلې او کامیابه" شوې دي. ځینې غړي هیوادونه وایي العدل دا توان موندل چې د القاعده په ځینو اړوندو ډلو باندې کنټرول تر لاسه یا زیات کړي. لږ تر لږه د ملګرو ملتونو د یوه غړي هېواد استخباراتو ویلي، العدل په شام کې له القاعده سره تړلي تنظیم «حوراس الدین» ته "مخامخ لارښوونې" کوي، چې وایي د ده زوم یې مشري کوي. خو د غربي هېوادونو د ترهګرۍ ضد اوسني او پخواني چارواکي له اوږدې مودې راهيسې دا پوښتنه را پورته کوي چې د القاعدې کوم مشر هم کولای شي دا تنظیم له ايرانه وچلوي. یوه مخکیني د ترهګرۍ ضد چارواکي د نوم نه ښکاره کولو په شرط وي او اې ته د القاعده ډلې د پخواني مشر ایمن الظواهري تر وژل کېدو وروسته وویل، چې "دا د القاعدې لپاره چېلنج دی." هغه وایي: "ایا ایرانیان هغه پریږدي چې لاړ شي؟ د سونې په پنجره کې په بندېدلو سره د القاعده ډلې مشر جوړېدل مشکله ده." ځینې امریکایي چارواکي وایي که څه هم د ایران د شیعه حکومت او د القاعده ترهګرې ډلې- چې بنیاد یې سني مسلک دی- تر منځ د پام وړ مذهبي اختلافات شته خو وایي کېدای شي چې ایران له القاعده ډلې سره مرسته کوي. د امریکې حکومت تېر کال په اګست میاشت کې اعلان وکړ چې د القاعده مشر ایمن الظواهري یې په کابل کې په هوایي برید کې وژلی دی خو طالبانو چې کابل کې دا برید تایید کړی هم دی ویلي دي هیڅ داسې ثبوتونه یې نه دي موندلي چې په دې برید کې دې ایمن الظواهري وژل شوی وي.
د ماشومانو د ساتنې اداره: د طالبانو بندیزونو افغانستان له ناورین سره مخامخ کړی
د ماشومانو د ساتنې ادارې (سیف د چلډرن) ویلي، په افغانستان کې د طالبانو له خوا د ښځو په کار باندې بندیز او د مرستندویو موسسو د کار ځنډېدو ددې ادارې نږدې ۲۵۰۰ داسې افغان ښڅینه کارکوونکې بې روزګاره کړي چې زیاتره یې د خپلو کورنیو نفقه ګټونکي دي.
هندي نژاد نېکي هېلي د امریکې په صدارتي انتخاب کې د برخه اخیستلو اعلان وکړو
په وډیو پېغام کې هېلي د خپل پس منظر ذکر وکړو چې د هندي پنجاب د سېک مور او پلار لور ده، د ۲۰۱۱ نه تر د ۲۰۱۷ پورې د ساوت کېرولاینا ګورنره وه، بیا يې استعفا ورکړه او د هغه وخت صدر ټرمپ د متحده قومون دپاره د امریکې سفیره وټاکله. هغه په دغه چوکۍ د ۲۰۱۷ نه تر د ۲۰۱۸ پورې پاتې شوه
ستاسې غږ
ستاسې غږ خپرونه کې د امریکا غږ د اشنا رادیو اوریدونکي په مستقیمه توګه له مونږ سره اړیکه نیسي او د خپرونې د چلوونکو او اوریدونکو سره خپل نظر، اندیښنې او شکایتونه شریکوي. دا خپرونه په ژوندۍ بڼه د افغانستان په وخت د شپې د ۱۰:۰۰ تر ۱۰:۳۰ بجو پورې خپریږي. د تماس شمیره: ۳۱۳۶-۶۱۹-۲۰۲-۰۰۱
نن او وضعیت
د نن او وضعیت په خپرونه کې د افغانستان د ټولنیز او فرهنګي وضعیت ارزونه ددې خپرونې له میلمنو څخه اورئ. دغه خپرونه هره شپه د ٩:۳۰ تر ۱۰:۰۰ پورې په ژوندۍ بڼه ستاسې غږ د اشنا رادیو د څپو او د امریکا غږ د سپوږمکۍ او ډیجیټلي خپرونو له لارې خپروي.
داعش تر ۴۰۰۰ پورې جنګیالي د افغان-تاجک په پوله ځای پر ځای کړي - د مسکو په مشرۍ اتحاد
د روسیې په مشرۍ د ډله ییز امنیت د تړون د قواو د لوی درستیز اناتولي سیدوروف په وینا، د منځنۍ اسیا د ثبات لپاره تر ټولو لوی ګواښ هغه سخت دریځه ډلې دي چې په افغانستان کې یې پښه ټینګه کړې ده.
نړیوال قدرتونه لویدیځه غاړه کې د یهودانو لپاره د نورو میشت ځایونو د جوړولو مخالفت کوي
د لویدیځ د پنځو قدرتونو د بهرنیو چارو وزیرانو نن سه شنبه فبروري ۲۴ (سلواغه۲۵) د اسرائیل له هغه پلان سره مخالفت وکړ چې غواړي د اردن د رود په لویدیځه غاړه کې د یهودانو لپاره نور استوګنځایونه جوړوي.
اسرایل په وېسټ بېنک کې یهودیانو دپاره د نورو کورونو په اړه د امریکې تشویش رد کړی
د اسرایلي وزیر د خبرو نه یوه ورځ وړاندې د امریکې خارجه وزیر اېنټني بلېنکن په وېسټ بېنک کې د یهودیانو د نوي اباد کارۍ په اراده تشویش څرګند کړو
سپینې خبرې
د سپینې خبرې په خپرونه کې په افغانستان، سیمه او نړۍ کې د ورځنیو پیښو په اړه د نظر د خاوندانو او څیړونکو تاوده بحثونه تعقیب کړئ. دا خپرونه په ګډه په پښتو او دري ژبو هره شپه د افغانستان په وخت د ۸:۰۰ تر ۹:۰۰ پورې په رادیو اشنا او د امریکاغږ په سپوږمکۍ او ډیجیټلي خپرونو کې وړاندې کیږي.
