پوځ: بلوچستان کې د دوه کمانډرانو په ګډون شپږ ترهګر وژل شوي
د پاکستان پوځ دعوه کړې په بلوچستان صوبه کې د استخباراتي مالوماتو په اساس عمليات ترسره کړی شوي او د دوه کمانډرانو په ګډون پکې شپږ ترهګر وژل شوي دی.
د امریکاد خزانې وزارت: له طالبانو سره د بشري مرستو په خاطر تعامل کیدی شي
د امریکا د خزانې وزارت د جمعې په ورځ د سپټمبر ۲۴ ( تلې ۲) د دوه عمومي جوازونو په صادرولو سره افغانستان ته د مرستو د رسولو اجازه ورکړه.
امریکاته د لېږدول شویو افغانانو امنیتي سابقه په غور سره څېړل کیږي
د افغان مهاجرینو د میشت کېدلو لپاره د سپینې ماڼۍ له خوا ټاکل شوي استازی جک مارکل او د امریکا د کورني امنیت وزیر الیهاندرو مییورکس د جمعې په ورځ د سپټمبر ۲۴ ( تلې ۲) په امریکا کې د افغان مهاجرینو د میشت کېدو د بهیر په هکله معلومات ورکړل.
افغان فعالانو له ملګروملتونو وغوښتل چې په طالبانو فشار راوړي چې جونې ښونځي ته پرېږدي
واشنګټن – افغان ښځینه فعالانو د جمعې په ورځ له نړیوالې ټولنې څخه وغوښتل چې په طالبانو فشار راوړي چې جونې ښونځیو ته پرېږدي او طالبان باید پرې نږدي چې د ښځو په وړاندې توپیري چلند وکړي. د افغانستان د بشري حقونو د خپلواک کمېشن مشرې شهرزاد اکبر د ملګروملتونو د عمومي غونډې په څنډه کې په خپلو انلاین خبرو کې وویل، "پرې نږدئ چې د طالبانو توپیري چلند نورمال شي." "تاسو دا مه ګڼئ چې دا د افغان کلتور، اسلام او مذهب کومه برخه ده چې ښځې وځپل شي او له خپلو بنیادي بشري حقونو څخه محرومې کړای شي." د افغانستان د پارلمان لومړنۍ ښځینه مرستیالې فوزیه کوفي دغه خبره ورغبرګه کړه. "د ښځو او جونو ازادي، په هېواد کې د زده کړو په ګډون د هغه افغانستان نخښه ده چې له خپلو خلکو او نړۍ سره په سوله او دوستۍ کې ژوند کولای شي." مېرمن چې له قطر څخه یې خبرې کولې چېرې چې هغه د اګسټ په وروستیو کې له خپلو ماشومانو سره تللې وویل، "تاسو د هغه افغانستان په اړه فکر مه کوئ چې ستاسو باوري شریک به وي چېرې خپل خلک ځپي او د ټولنې ۵۵ فیصده خلک پکې چې ښځې دي هېڅ ځای نه لري." طالبان د اګسټ په ۱۵ نېټه کله چې د ولسمشر اشرف غني حکومت وپرځول شو په زور سره کابل ته ننوتل. ورپسې اونیو کې هغوی خپله لنډمهاله اداره جوړه کړه په کومه کې چې هېڅ ښځینه غړې نه وه. وسلوالو طالبانو هم ویلي، چې په یو مناسب وخت کې به جونې ښونځیو ته ولاړې شي خو تر اوسه یې یواځې د لومړنیو ښونځیو جونو ته اجازه ورکړې چې بېرته ښونځیو ته ولاړې شي. د جونو منځني ښونځي او لیسې لا هم څنډې ته شوي دي. کوفي وویل، دا هغه څه دي چې د طالبانو د لومړنۍ دورې (۱۹۹۶) پر مهال وو کله چې لنډ مهالي دا ډول کارونه تل پاتې شول. افغان ښځینه فعالانو په دې ټینګار کاوه چې د جونو او ښځو تعلیم په اسلام او افغاني کلتور دواړو کې د هغوی حق دی. ملګري ملتونه وايي، ۴.۲ میلیونه افغان ماشومان په ښونځیو کې نه دي داخل شوي، چې اکثرو پړه یې په کورونا اچول کېدای شي. له دغې ډلې څخه شاخوا ۶۰ فیصده یې جوني دي. د کوچنیانو لپاره د ملګروملتونو د ادارې یو یونېسېف مشره هنریټا فور وویل، "مونږ باید دوی بېرته ښونځیو کې داخل کړو. مونږ باید دا باوري کړو چې دوی بېرته شاملېږي." هغې وویل، "مونږ د لېرې واټن زده کړو یا ډیسټنس لرنېنګ څخه کار اخېستلای شو." "مونږ اړتیا لرو چې ښځینه ښونکې بېرته ښونځیو ته ولاړې شي او مونږ زیاتو ښځینه ښونکو ته اړتیا لرو." خو مېرمن کوفي وايي، ډیسټنس لرنېنګ په ټولګیو کې د زده کړو ځای نشي نیولای. اکبر وویل، "زه اندېښنه لرم چې طالبان به په درسي کېرېکولم کې څه ډول بدلون راولي په ځانګړي ډول د جونو د زده کړو په برخه کې. افغان روباټ جوړونکو د ښځینه ټیم ځوانې مشرې له نړیوالې ټولنې څخه وغوښتل چې افغان جونو ته دې په بهرنیو پوهنتونونو کې د زده کړې سکالرشېپونه ورکړل شي او په افغاني پوهنتونونو کې دې جونو او ښځو ته فرصتونه زیات کړای شي. یو څه چې ښکاره دي هغه دا چې طالبان په واک کې د ښځو له راتلو سره مخالفت څرګندوي.
سپینه ماڼۍ: د کورونا دریم ډوز واکسین اخېستلو ته تیار دی
واشنګټن – په سپینه ماڼۍ کې د کورونا د غبرګون ډلې د جمعې په ورځ وویل، د کورونا دریم ډوز واکسین ورکولو ته تیار دی. تر دې مخکې، د امریکا ولسمشر جو بایډن د ورځې په سر کې ټول هغه کسان هڅولي وو چې د واکسین د دریم ډوز اخیستلو ته برابر وي. په امریکا کې د ناروغیو د کنټرول او مخنیوي مرکز (سي ډي سي) اعلان وکړ چې هغه کسان کولای شي د فایزر دریم ډوز واکسین واخلي چې لږ تر لږه شپږ میاشتې مخکې یې دغه واکسین اخیستی وي. سي ډي سي ویلي، په دې پړاو کې هغه کسان دریم ډوز اخیستلی شي چې عمرونه یې ۶۵ کاله او یا تر هغې لوړ وي او همدارنګه د لومړۍ کرښې کارکونکي چې په هغو کې ښونکي، روغتیايي کارکونکي او نور داسې کسان شامل دي چې د کورونا د اخیستلو له ګواښ سره مخ دي. دوی دا هم ویلي، که یو څوک نازک روغتیايی حالت او یا نورې روغتیايي مسلې ولري نو د ۵۰ کلنۍ څخه تر ۶۴ کلنو پورې کسان هم دریم ډوز واکسین اخېستلی شي. د سپینې ماڼۍ د کورونا د غبرګون ناظم جېف زېنټس ویلي، د سي ډي سي د دې سپارښتنو له امله اوس ۶۰ میلیونه کسان د تېرو واکسیونونو د اخېستلو څخه وروسته د شپږو میاشتو په پوره کېدو سره د دریم ډوز اخېستلو ته برابرېږي. هغه دا هم وویل، چې ۲۰ میلیونه کسان همدا اوس په شراطو برابر دي او کولای شي یو له هغو ۴۰۰۰۰ فارمسیانو څخه یوې ته د واکسین اخېستلو لپاره د همدې جمعې په ورځ ورشي.
فعالانې: که طالبان د ښځو حقونه رعایت نه کړي نړیواله انزوا به یې دوام وکړي
د بشري حقونو د څار اداره په افغانستان کې د ښځو په اړه د طالبانو پر اقداماتو اندېښنه ښيي. د دې سازمان د ښځو د برخې مشرې هیډربار ازادي راډیو ته وویل، طالبان اکثره هغه پالیسۍ چې د ۱۹۹۶ او ۲۰۰۱ کلونو ترمنځ عملي کولې، بیا تطبیقوي چې یو وار بیا د ښځو حقونه ورسره محدودېږي. اغلې بار زیاته کړه: "مهمه ده چې را په زړه یې کړو چې له ۱۹۹۶ څخه تر ۲۰۰۱ پورې طالبانو ونه ویل چې نجونې زده کړې نه شي کولی، دا یې ویلي وو چې اوس امنیتي وضعیت ښه نه دی او باید انتظار وباسي. یقیناً په هماغه کلونو کې چې واک یې په لاس کې وو، د امنیت د ښه کېدو وخت او ښځو ته د حقونو د ورکولو شېبه هېڅکله راونه رسېده." د تېرې اوونۍ د شنبې په ورځ له شپږمه پورته د هلکانو ښوونځي پرانیستل شول خو د نجونو ښوونځي لا نه دي پرانیستل شوي. طالبانو ویلي چې د نجونو د تعلیم مخالف نه دي، ژر به اجازه ورکړي چې له شپږمه د پورته ټولګیو نجونې زده کوونکې ښوونځیو ته لاړې شي. دوی دغه راز په حکومت او کابینه کې ښځو ته د حق ورکولو ژمنې کړي دي. خو د بشري حقونو د ښځو د برخې مشره مېرمن هیډربار د طالبانو دغو ژمنو ته خوشبینه نه ده او وايي سره له دې چې هیله لري طالبان په خپلو خبرو کې رښتیني واوسي باور نه لري چې هغوی دې خپلې پرېکړې بدلې کړي. طالبانو پرون هغه اوازې په تونده لهجه رد کړې چې ګنې ژر به د نجونو ښوونځي پرانیستل شي. د پوهنې وزارت له لوري په یوه اعلامیه کې راغلي چې د نجونو د ښوونځیو د بیا پرانیستې په اړه په یوه طرحه کار روان دی او پایلې یې وروسته له خلکو سره شریک کېږي. د بشري حقونو د څار سازمان د ښځو د برخې مشرې د افغان ښځو وروستي اعتراضونه د هغوی د زړه ورتیا ښکارندوی وبلل، خو ویې ویل چې د طالبانو له لوري د ښځو د اعتراضونو مخنیوی د بشري حقونو سرغړونه ده. نوموړې وویل: "لکه څرنګه چې پوهېږئ دغو اعتراضونو ته د طالبانو ځواب تاوتریخجن و. اعتراض کوونکي او خبریالان یې ووهل او بیا یې اعتراضونه منع کړل. دا د بشري حقونو سرغړونه ده. ښځو او هر څوک د خبرو کولو، سوله ییز اعتراض او د خپلو نظرونو د بیانولو حق لري." دې زیاته کړه چې پوهنتونونو ته د نجونو د تګ پر څرنګوالي جدي محدودیتونه لګول شوي او ډېرې ښځې له دندو ګوښه کړای شوي دي. د ښځو د حقونو افغان فعاله محبوبه سراج وايي، که طالبان غواړي چې له اقتصادي سقوط او دپلوماتیکې انزوا څخه خلاص شي، باید د افغان ښځو غوښتنو ته مثبت ځواب ووايي. ۷۳ کلنه سراج چې د طالبانو لاس ته د کابل له لوېدو وروسته له خپل هېواده ونه وتله وايي، که طالبان د نړیوالې ټولنې پر وړاندې درېږي، ممکن له افغانستان سره ټولې مرستې په ټپه ودرېږي چې له کبله به یې د افغانانو کړاوونه نور هم زیات شي. د ملګرو ملتونو د پراختیايي پروګرام پر اساس، د راتلونکي کال تر دوبي پورې به د افغانستان په سلو کې ۹۷ وګړي د بې وزلۍ تر کرښې لاندې ژوند لري، روغتیايي او تعلیمي سیستمونه به یې له پاشل کېدو سره مخامخ شي ځکه چې د افغانستان په سلو کې ۸۵ بودجه نړیوالو مرستندویانو ورکوله.
کابل کې د افغانستان د کنګل شوې شتمنۍ د پرېښودو لپاره مظاهره وشوه
سلګونو مظاهره چیانو نن جمعه سپټمبر ۲۴ (تلي ۲) په کابل کې مظاهره وکړه او د امریکا د متحده ایالاتو نه یې وغوښتل چې د افغانستان ملیاردونه ډالر کنګل شوې شتمني دې خلاصه کړي.
د چین او طالبانو اړیکې؛ طالبان به اویغور جنګیالي له افغانستان وشړي؟
طالبان او چین؛ ایا طالبان به اویغور جنګیالي افغانستان څخه وشړي؟
د امریکې د پوځ غېر سیاسي چارواکی د سياسي شخړې سره مخامخ دی
د جنرل مېلي کوښښ و چې خپل منصب د سیاست نه پاک وساتي خو د هغه ناقدین وايي په دې کوښښونو کې بعضې وخت د هغه عهده د سیاست ښکار شوي ده او هغه تن چې ځان یې د سیاست نه لرې ساتل غوښتل ځان یې د سیاسي بحث او لانجې بحث موندلی دی
امام علي: افغانستان کې تازه تغیرات د سیمې ثبات او امنیت ته خطر دي
د تاجکستان جمهور رئیس امام علي رحمان وایي په افغانستان کې د سیاسي، بشري او دولتي ادارې اړوند بحران د سیمې د ثبات او امنیت لپاره جدي ګواښ دی.
دامریکې اؤ پاکستان دخارجه وزیرانو لیدنه،څېړونکي یې څومره مهمه بولي؟
څيړونکي د امريکا نيويارک ښار کې د پاکستان او دامريکا د خارجه وزيرانو ملاقات ډير مهم بولي او وايي که دواړه هيوادونه وغواړي نو افغانستان کې دامن شريک مقصد ترلاسه کولو لپاره د يو بل سره مرستې کولى شي.
پاکستان کې دسرو زرو بیعه نوره هم لوړه شوې ده
پوهان وایي چې د روپۍ ارزښت کې د کمي په وجه او د زیاتو ټیکسونو له امله زیات خلک په سرو زرو کې پانګونې کوي خو سوداګر وایي د زیاتو بیعو له امله خلک سره زر نه اخلي اؤ او کاروبار یې تاوانونو سره مخ دی.
هر اړخیزه همکاري؛ د امریکا، جاپان، اسټرالیا او هند مشران ملاقات کوي
د امریکا، جاپان، استرالیا او هند د مشرانو ملاقات
پاکستان کې زیاتره خبریالان له خپلو دندو زړه توري دي،علتونه یې څه دي؟
په پاکستان کې دصحافيانو دکار دتوان زياتولو لپاره کار کوونکې غېر دولتي ادارې سېنټر فار اېکسيلينس ان جرملزم لخوا جارى شوي يو رپورټ کې ویل شوي چې په کراچۍ ښار کې دهر دریم صحافي دخپل کار نه زړه تور شوی او دخپل کار له کبله د غصې او جذباتي فشار ښکار دی.
صدر بایډن به د "کواډ" ملکونو د سر مشرانو غوڼدې کوربتوب کوي
صدر بایډن به په وایټ هاوس کې د هندوستان، اسټرېلیا او جاپان د مشرانو سره د کرونا وېکسین، سیمه ييزې بنیادي اسانتیاو، موسمي بدلون، امنیت او د کمپیوټر ټېکنالوجۍ په اړه خبرې کوي
