په بهرنيو جارو وزارت او دهغه بهرنيو نمايندګيو د بې عدالتۍ دبهير دوام

ولسمشر ته پرانيستی ليک

کيدای شي چې دبهرنيو چارو په وزارت او سياسی او قونسلی نمايندګيو کې دبيلابيلو توکميزو ډلو مامورين په دندو بوخت وي اما مامورين پخپلو کارځايونوکې د واكمنو كړيو او سياسي ډلو له راز راز بۍ عدالتۍ، مکياولی ورانکاري، غبن،او سيستماتيک ټګي او توپير ډک چلند سره مخامخ دي- دغه موضوع د بي بنسټه او د يوي ټاکلي توکميزي ډلي د سياسي تخيل زيږنده ندی بلکې نن ورځ يو څرګند اوتريخ واقعيت دي اوو په خواشيني سره چې ظاهراَ کابل کې د بهرنيو چارو وزارت او ولسشمر دفتر چيري چې ډيره مهمي تشکيلاتي برخي او جوړښتونه په چټکي دتش په نامه متحدی جبهی او د سپنتا پخواني ملګرو د پتي اما ټګي ډک روغي جوړي ورسته په ګډ انحصار کي راغلي ِ ورڅخه ناخبره يا تري سترګي پټوي. دسياست په اصطلاح کې د متحدی جبهی د پنځم ستون غړي يا د شمال ټلواله دۍ دي موخی لپاره چي ستاسو د ښاغلي او د نړيوالي ټولني ل باور ترلاسه کړي ِپه پوره دوه مخي د يو لړ کم ارزښته اما کره مالوماتو په وړاندی کولواو ديو څو مقالو په ليکلو کوم چي ټلوالي ته جدي زيان نلري په واقعيت کي دحکومت بيلابيلو پوځی سياسی فرهنګي او اقتصادی برخوکې تر کچی لوړ او مصلحت پورته رسوخ او باور ترلاسه کوي او ترهغه وروسته دهيواد دلوړو ګټو پروړراندي دحکومت دننه د توطيو دترسره کولو قابليت ترلاسه کوي –د دوي دفعاليتونو پايلي نه يواځي د بهرنی نړي سره دافغانستان په سياسی او ديپلوماتيکو اړيکو باندي ناوړه اغيز شيندي بلکی په هيواد کې د سولی بيارغاوني او ټيکا اوسمهالني بهيرله ګواښ سره مخامخ کوي .
پدی ورستيوکی اروپا ميشته ستاسو د ښاغلی دمخالفې ټلوالې ملاتړي کوم چې په حکومت او پارلمان کې دننه د لوړ پوړو چارواکو غوڅ ملاتړ له ځان سره لري د سيستماتيک هلوځلو، لاريونو، پراخو توطيو او خيرنو تومتونو له لاری دهيواد په بهرنيو چارو باندی دانحصار منګولي ښخی کړي او په عملی توګه يی افغان د يپلوماسی او سياست په يوه اړخيزه توګه د پخوا په څير د خپلو توکميزو، ګوندي او ژبني ګټو لپاره کاروي.
دافغانستان په بهرنيو چاروکي تبعيض تل بيلابيلی بڼي درلودي لکه په قومی لاملونو د مامورينو تصفيه، په څرګند او ناڅرګند ډول د شخصيت ترور، دمجهولو ناپښتانه عناصرو لخوا د پښتنو استازيتوب او داسی نور... داکتر سپنتا په لومړيوکې په پوره هوښياری داسی انځور وړاندی کړ چې ګوندی په رښتيا ديو بی پري روڼ اندی په څير غواړی بهرنيو چاروکې د اوږدی مودی توکميز، ژبنی او ګوندی تيول يا جاګير، بي نياوی (بی عدالتی) ته د پای ټکی ګيږدی، مګر بهرنيو چاروکې د بی عدالتی او د نورو قومونو په حقونو باندی تيری نا انډولی او دانحصار بهير د متحدی جبهی سروالاو سره د ديولړ بی بنسټه او سمبوليک مخالفتونو وروسته په نوی بڼه دوام او زور وموند.دهيواد په ديپلوماتيک او سياسی دستګاه کې د ښکاره غبن، منفاقت، ناانډولي او ويرونکی سيستماتيک ټګې ژوروالي او بيلګې د لاندي لومړی ( د بهرنيو چارو دکدر او پرسونل مديريت )او دو هم ( واقعي) جدولونو له ملاحظي وروسته اټکل کيداې شې.
په بهرنيو هيوادنوکې دهيواد يوشمير سفيران چې په ظاهره د پښتنو په داستازيتوب د ملي يوالي دعوي کوي په واقعيت کې اوس هم ډيره يي د داکتر عبدالله او سپنتا ګډ نوماندې ، ټاکني او کسان دي او په پراخه اندازه د متحدي جبهي تر اغيز لاندی دي. چي ستاسو د حکومت او بهرنيو هيوادنو سره په اړيکوکې د ترينګوالی لاملونه همدغه تش په نامه ملي سفيران دې. د بيلګی په توګه د بي بي سي د څلورم کانال سره په مرکه کې د يوی پوښتنی په ځواب کې چې ولی تاسو جلالتمآب افغانستان ته د ملګرو ملتونو د نوی استازي په توګه د پدي اشداون له ټاکنی سره مخالفت وکړ، يو له همدغو ملي استازو دهيواد يو لوي قوم ته چې دي هم ورته په منافقت او دوه مخې ځان منسوب ګڼی، ناراوا تر اټکل هاخوا سپکاوي وکړ او ويي ويل چي ګواکی افغانستان کې يوشمير فناتيک ( ديني پلوه متعصب اوتوغمه ناک) کسان شته چی لدی ټاکنې خوشال نه وو او دهغوي د احتمالي مخالفت پام کي نيولو سره د دي ټاکني منل شوني نه وو . د متحدي جبهي څرګند او نا څرګند پلويان په پوره همغږي د ملي ګټو او افغانانو ترمنځ ديوالي پرضد د حکومت دننه او له رسمی امکاناتو څخه په استفادي خورا ورانوونکي هاند او هڅي کوي او په تيره بيا ځينی دغه فعاليتونه ستاسود جلالتمآب له نامه په استفادی او د يو ډول دروغجن ملاتړ پر بنسټ د پښتنو پرضد ترسره کيږي. همدا راز بيا له حکومت بهر د کرکی ډک ژبنيو، اوتوکميزو لاملونو پر بنسټ په غلطه توګه د پارسی فرهنګ او ژبی په دفاع کې د فلمونو، ليکنو، زهرجنو تبليغاتو، لاريونونو په وسيله، افغانان په بريتانيي او نورو اروپايي هيوادونوکې په قومی، توکميزو او ژبنيو ډلو سره ويشې اولکه چې تر ټولو کرغيړن قوم پاله فاشيست عناصر هڅې کوي چې په رڼاورځ د قانون په ماتولواو سړي تښتونه او د پورته اعمالولو په ترسره کولو حالات لا کرکيچن او د امنيت په ګواښولو سره له وضعي سياسي ګټه پورته کړي .
د پورته جدول په ملاحظی افغان روڼ اندوته پکارده چې په رسمی يا غير رسمی توګه د اعتراض غږ اوچت او خپل احتجاج ښکاره کړی. ځکه چې د افغانستان دقدرت په معادله کې دپښتنو د ملی مشارکت او استازيتوب موضوع په کورنی سياست کې ستر ځای لری او د نړيوالو حقوقي تعاملاتو پر خلاف، ناپښتانه عناصر نشی کولای د پښتنو استازيتوب د افغان لوری له خوا د منلو سره وتړی.

افغانی سياست کې تيرو څو لسيزو راهيسی يوشمير پيښې د دی لامل وګرځيدې چې په حکومتونوکې دننه په تيره بيا دهغوي له نسکوريدو څخه وروسته دقدرت په حقوقی ويش او سياسی او ديپلوماتيکو معادلاتو کې ځينی ناڅرګنده اوغير پښتانه عناصر رابرسيره شول چې په يوه اړخيزه توګه يي دپښتنو د استازيتوب جاګير ترلاسه کړ . دغه حالت د حقوقو د موازينو سره هيڅ سمون نه درلود . پدی معنی چې« هره قومی ډله د خپلو ګتو د تشخيص او ملاتړ قاضی ګنل کيږی. قومی او سياسی پلوه ناڅرګند عناصر نشی کولای پخپل مسنووليت دبل قوم داسی استازيتوب وکري چې ورڅخه په يوه اړخيزه توګه تاوانی کيږی.
په بهرنيو چاروکې دپښتنو د استازيتوب جاګير اوس هم د نورو په لاس کې دي چې دغه استازيتوب کوم حقوقی بنسټ او مشروعيت نلری . د مشروعيت اعتبار يوازې د حقوقی شکلياتو رعايت سره تړلی ندی. نور شرطونه هم ورسره مل دی. په بهرنيو چارو وزارت او سياسی او ديپلوماتيکو نمايندګيو کې قومی استازيتوب توکميز او ژبنی بنسټ لری پداسی حال کې دګوتو په شميريو څو ديپلوماتانو او سفيرانو پرته په خواشينی سره چې ډيره سياسی او ديپلوماتيک استازې ملی ضد دريځ لري.
-اوس وخت چې افغانستان د نړيوال ائتلاف او بين المللی ټولنی تر ساتنې لاندی دی ځکه د باندنی او ملی سياست په برخه کې بايد ځينی افغانی توطيه ګرو کړيوته اجازه ورنکړل شی چې په بهرنيو چارو وزرات او سياسی نمايندګيو کې له اوسنې ناانډولي څخه په استفادی د افغانستان د نورو قومونو په تاوان او د ټاکلو ژبنيو او توکميزو ډلو په ګته د يوه سياسی افزار او منفی - لابی - په توګه ناوړه ګته پورته کړي.
د دي وخت راغلي چي تاسو جلالتمآب ِڅه ناڅه د بي عدالتيِ ،غبن، له انصافه ليری پراخي ناانډولي او له زيانه دک دفرقه پالني اوس مهالني بهيرته چې د متحدي جبهی د ښکاره او ناڅرګنده عناصرو لخوا ورته لمن وهل کيږی، دپای ټکی کيږدی او داسي غوره لاری چاری اختيار کړي چې نه يوازی له ملی شتمنيو او امکاناتو څخه د ناوړه استفادی مخه ونيول شی. بلکی د مجهولو کسانوله منګولو څخه دپښتنو جاګير بيرته ترلاسه کړی.
-د افغانستان او بهرنيو هيوادنو تر منځ چې اوسمهال کوم د نږديوالی علايق په کافی اندازه موجود دی. په بهرنيو چارو وزارت او سياسی نمايندګيو کې د بی ساری نا انډولی او پراخ غبن په پام کې نيولو سره بايد پرته له هر راز منافقته يو معقول ملی مشارکت رامينځ شی او سياسی نمايندګي بايد د بهرنيو هيوادونو تر منځ د لا زياتی همکارۍ او دوستۍ لاره پرانيزي او د جلاوالی لامل ونپيژندل شی او دهيواد سياسی او ديپلوماتيک استازي او سفيران په ناپييلی توګه د ټولو قومونو د ګټو په وړاندی رښتينی ملي دريځ غوره او دهيوادپالني مثال اوسې .