"احصائیۀ" آقای عبدالله، آقای اسپنتا، آقای محمد امین احمدی روی کدام منظوری ایجاد گردیده است؟

"نظرسنجی" تازه که آقای عبدالله، آقای اسپنتا، آقای محمد امین احمدی، رئیس "دانشگاه" خصوصی ابن‌ سینا و انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان نیز در تبلیغ و پخش آن سهیم بوده اند، چه محتوای علمیی را دارا می باشد؟

احصائیه و یا آمار به مجموعهٔ داده‌ های عددی مربوط به یک موضوع معمولاً مهم گفته می‌شود. اسنتاجهای احصائیه یی و یا آماری کلاً و غالباً غیر حتمی اند، زیرا مبتنی بر اطلاعات ناکامل و نا قص هستند!

همکاران و دست اندرکاران یک موسسه، به اصطلاح یک "مرکز تحقیقاتی" در افغانستان با نویسندۀ اصلی گزارش یک "نظرسنجی" که آقای محمد امین احمدی (رئیس "دانشگاه" خصوصی ابن‌ سینا) می باشد، با هم نوایی آقای عبدالله عبدالله و آقای رنگین دادفر اسپنتا در در مراسم اعلام یک گزارش ادعا دارند که ۵۱ درصد مردم افغانستان خواستار تغییر نظام سیاسی در افغانستان اند. آنها روی همین منظور به مقابل میدیا حاضر گردیده و ادعا دارند که "ما" در هشت، نو، ماۀ گذشته در ده ولایت افغانستان (بامیان، بدخشان، بلخ، غزنی، غور، قندهار، کابل، کندوز، ننگرهار و هرات) از هشتصد و سی وچهار نفر "در هشت دسته ذی‌نفع ؟؟؟" سوال کردیم، که سی و چهار نفر آنها "نخبگان" شامل اعضای مجلس، حقوق‌ دانان، مقام‌ های دولتی، افراد دخیل در تهیه و بررسی قانون اساسی و اعضای لویه جرگه تصویب قانون اساسی، فعالان مدنی، استادان دانشگاه و روزنامه‌ نگاران بودند.

منبع: http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2016/08/160823_k02-afghanistan-political-system


سوالاتی زیادی در این جا ایجاد می شوند: مثلا معیار "نخبگان" نامیدن در این "نظر سنجی" چه بوده، به کدام اساس فقط همین "نخبگان" و یا همان "نخبگان" برای نظر دهی انتخاب گردیده اند؟ هدف از اعضای مجلس در این "نظر سنجی" اعضای کدام مجلس می باشد؟ از آن جای که در ایران فکر می شود، پارلمان آن کشور را "مجلس" می نامند، پس آیا نظر اعضای پارلمان ایران نیز در همین "نظر سنجی" گنجانیده شده است؟

آقای محمد امین احمدی (رئیس "دانشگاه" خصوصی ابن‌ سینا) گفت که ۲۹ درصد از کل مصاحبه‌شوندگان از نظام پارلمانی، ۲۲ درصد دیگر از نظام نیمه‌ریاستی که در آن قدرت بین رئیس جمهور و "نخست‌ وزیر" تقسیم شده باشد، حمایت کردند که مجموع آن‌ها به ۵۱ درصد می‌رسد. او افزود که ۴۹ درصد از مصاحبه‌ شوندگان از نظام ریاستی حمایت کردند ـ نظامی که در قانون اساسی فعلی بر آن تاکید صورت گرفته است.

سوال در این است که "نظرسنجی" تازه که آقای محمد امین احمدی، رئیس "دانشگاه" خصوصی ابن‌ سینا و انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان، آقای عبدالله عبدالله ریس اجراییه، آقای رنگین دادفر اسپنتا مشاور مخصوص آقای کرزی نیز در تبلیغ و پخش آن سهیم بوده اند، چه محتوای علمیی را دارا می باشد؟

برنامه ریزی این به اصطلاح "نظر سنجی" روی کدام منظوری، روی کدام مقصد و از طرف کی و یا کی ها برنامه‌ ریزی گردیده است؟
مشاهدات و مصاحبه ها به شکلی صورت گرفته اند؟
نظر به چه دلیل علمیی ادعا صورت گرفته است که اعداد نمایندهٔ واقعی مشاهدات و مصاحبه ها بوده، غیر واقعی یا غلط نباشند؟

نخست باید گفت که یک نظر سنجی درست و دقیق، بدون شک میتواند یک نوعی روش تحقیق می باشد که در آن دیدگاه گروهی از افراد در مورد یک موضوع مورد مطالعه قرار می‌ گیرد. برای این کار، تعدادی پرسش محدود درباره موضوع مورد نظر تهیه می‌ شود و نظر نمونه‌ای از جامعه درباره آن‌ ها پرسیده می‌ شود.

نتایج نظر سنجی در بعضی مواقع انتشار عمومی پیدا نمی‌ کند، حتی در بعضی مواقع در بسا مسایل مهم اصلا "نظر سنجیی" صورت نمی گیرد. به عنوان مثال تا کنون هیچ آمار رسمی از تعداد معتادان در کشور در دست نیست. طرفدران صلح بین الافغانی در افغانستان وجود ندارد، و یا مثلا به واسطه آمار و ارقام تا به حال در رابطه با موجودیت آمار و ارقام رسمی دقیق مفسدین اداری در دستگاۀ دولتی افغانستان، درج کدام "نظر سنجیی" نگردیده است، و یا مثلا به واسطه آمار و ارقام تا به حال در رابطه با موجودیت آمار و ارقام رسمی دقیق تعداد معتادان در افغانستان، درج کدام "نظر سنجیی" نگردیده است، زیرا اکثر اوقات بعضی از نظر سنجی ها به واسطه آمار و ارقام مهم و اغلب تکان دهنده ای که دارد، یا اصلا صورت نمی گیرد و یا هم اینکه در بعضی مواقع انتشار عمومی پیدا نمی‌ کند.

در هر صورت سوال اصلیی که در ارتباط یک "یک نظر سنجی" وجود دارد، این می باشد که آیا "یک نظر سنجی" قابل اعتماد وجود دارد، و یا اینکه تا چه حد "یک نظر سنجی" غیرقابل اعتماد بوده می تواند؟

، زیرا بعضی ها و یا عده ای برای به کرسی نشاندن خواهشات و امتیاز طلبی های خود، نیز با روش های محیلانه و ماهرانه و برای بزرگ جلوه دادن خواسته های شخصی خود به "یک نظر سنجی قلابی" نیز دست می زنند که در طول تاریخ در کشور های مختلف مثال های بی شماری در این ارتباط داریم.

در رابطه با یک "نظر سنجی" اولا قابل مکث و دقت باید باشد که "مامورین یک نظرسنجی" در اصل به دنبال چه هستند، چه خواستی دارند و یا به عبارۀ دیگر چه خواستی شانرا می خواهند به اصطلاح "جامۀ مردمی بر تن کنند."

مگر در اصل مشکل نیست و خیلی آسان است که بفهمیم چرا مردم می خواهند در مقابل دیگران حتی مامور یک نظرسنجی به اصطلاح خود را "خوب" جلوه دهند، یعنی به "مامورین یک نظرسنجی خود را " نزردیک و همفکر نشان دهند، یعنی به اصطلاح خود را "خوب" جلوه دهند، بلخصوص زمانی که "مامورین یک نظرسنجی" افراد مصاحبه شونده را از جمع نزدیکان و همفکران موضوع "نظر سنجی" انتخاب نموده باشند.

ولی چرا هنگامی که فرد مصاحبه شونده حتی با شخص نظرسنج سر و کاری هم نداشته باشد و فقط باید یک پرسشنامه را بدون حضور شخص نظرسنج تکمیل کند، باز هم دروغ می گویند؟

در این ارتباط بابی دافی، مدیر انستیوی تحقیقات اجتماعی موسسه نظرسنجی موری، در پاسخ به این سئوال می گوید حتی اگر پرسشنامه، بدون نام و نشان باشد باز هم شخص می خواهد تصویر به اصطلاح "خوبی" از خودش به دست بدهد. باب دافی، خاطر نشان می کند که تفاوت بین برداشت شخص با واقعیت، کاملا مشهود است.

میزان نظر اصلی و نظر "دروغین" در یک نظر سنجی بحث های جدی و نگران کنندۀ را در جوامع مختلف راه اندازی نموده است. از دهها سال قبل تا کنون در نقاط مختلف جهان نظرسنجی ها در باره موضوعات مختلف، سبب افزایش عناوین اخبار، مجلات، ماهنامه ها و روزنامه ها و مجلات شده است. این حقیقت امروز در جهان روشن است که محققین ورزیده در زمینه های مختلف، نگرانند که ممکن است نتیجه تحقیقات و نظرسنجی های آنان مطابق با واقعیت نباشد. مثلا پترا بوینتون، محقق پوهنتون لندن در زمینه بعضی از "نظر سنجی ها"، می گوید در بسیاری از "نظر سنجی ها" و "بررسی ها" به حدی زیادی اغراق صورت می گیرد. به همین جهت در اعتماد به "نظر سنجی ها" و "بررسی ها" در مواردی زیادی، شک و تردید های وجود دارند که بخشی از آن به دلیل که بخصوص اخیرا از نظرسنجی ها به عنوان ابزاری برای تبلیغات سوء استفاده می شوند، مرتبط می باشد.

پترا بوینتون، می افزاید جای تعجب نیست که روزنامه نگاران و عامه مردم به پژوهش هایی که در زمینه "نظر سنجی های" اجتماعی اعتماد ندارند. وی می گوید: "آنچه مردم در رسانه های عمومی می بینند، یک کار دقیق و متوازن که در نظر سنجی های اجتماعی، باید وجود داشته باشد، نیست. از آنجا که توصیه هایی که در باره روابط اجتماعی در رسانه ها متکی به" آمار" است، در نتیجه از یک نظر سنجی غیرقابل اعتماد استفاده می شود تا به ما بگویند روابط اجتماعی ما باید چگونه باشد و به این ترتیب برخی ایده ها را القاء کنند.


از این روست که نظریه و روشهای جدید احصائیه یی و یا آماری از حد ساختن جدولهای اعداد و نمودارهای آقای عبدالله، آقای اسپنتا، محمد امین احمدی بسیار فراتر رفته‌اند. اهمیت احصائیه و یا آمار به عنوان یک موضوع علمی، امروزه شامل مفاهیم و روشهایی است که در تمام پژوهشهایی که مستلزم جمع‌ آوری داده‌ ها به وسیله یک پروسۀ آزمایش و مشاهدۀ دقیق و علمی و انجام استنباط و نتیجه‌ گیری به وسیله تجزیه و تحلیل این داده‌ ها هستند، نه برای تبلیغات "نظریات عده ای چندی" !

علم احصائیه و یا علم آمار، مبتنی است بر دو شاخه احصائیه توصیفی و احصائیه استنباطی. در آمار توصیفی با داشتن تمام اعضا جامعه به بررسی خصوصیت‌ های احصائیه یی آن پرداخته می‌شود در حالی که در احصائیه استنباطی با بدست آوردن نمونه‌ ای از جامعه که خصوصیات اصلی جامعه را بیان می‌ کند در مورد جامعه استباط احصائیه یی انجام می‌شود. در نظریهٔ احصائیه، اتفاقات تصادفی و عدم قطعیت توسط نظریهٔ احتمالات مدل‌ سازی می‌شوند. در این علم، مطالعه و قضاوت معقول در بارهٔ موضوع‌ های گونا گون، بر مبنای یک نمونه انجام می‌شود و قضاوت در مورد یک فرد خاص، اصلاً مطرح نیست.

از جملهٔ مهم‌ترین اهداف آمار، می‌توان تولید «بهترین» اطّلاعات از داده های موجود و سپس استخراج دانش از آن اطّلاعات را ذکر کرد. به همین سبب است که برخی از منابع، آمار را شاخه‌ای از نظریه تصمیم‌ ها به شمار می‌آورند.

از طرف دیگر می‌ توان آن را به دو بخش آمار کلاسیک و آمار بیز تقسیم‌ بندی کرد. در آمار کلاسیک، که امروزه در پوهنتونها و مکاتب تدریس می‌ گردد، ابتدا آزمایش و نتیجه را داریم و بعد بر اساس آن‌ ها فرض‌ ها را آزمون می‌ کنیم. به عبارت دیگر ابتدا آزمایش انجام می‌ شود و بعد فرض آزمون می‌ گردد. در آمار بیزی ابتدا فرض در نظر گرفته می‌ شود و داده ها با آن مطابقت داده می‌ شوند به عبارت دیگر در آمار بیزی یک پیش توزیع داریم-توزیع پیشین- و بعد از مطالعه داده‌ها و برای رسیدن به آن توزیع پیشین، توزیع پسین را در نظر می‌ گیریم.

علم آمار یکی از علوم مرتبط با علم داده‌ها است.درحالیکه به گمان اغلب هدف "نظرسنجی" تازه که آقای عبدالله، آقای اسپنتا، و آقای محمد امین احمدی، رئیس "دانشگاه" خصوصی ابن‌ سینا شاید "صدراعظم سازی آقای عبدالله و یا هم با نگرش به آیندۀ بعید، شوق صدراعظم شدن آقای اسپنتا باشد"، یعنی قسما در بالا نیز تذکر صورت گرفت، در "علم حصاییه"، مطالعه و قضاوت معقول در بارهٔ موضوع‌ های گونا گون، بر مبنای یک نمونه انجام می‌شود و قضاوت در مورد یک فرد خاص، اصلاً مطرح نمی باشد!


به امید مبارزۀ هر چه سریعتر و هر چه دقیقتر در راۀ مبارزه با فساد اداری!


به امید دقت به کوچکترین واحد های کاری در هر ساحۀ کاری ما!

به امید اتحاد و وحدت هر چه بیشتر اقوام شریف افغانستان!

به امید صلح، ثبات، عدالت اجتماعی، قانونیت، ترقی و رفاه