مکث بر رسانه های چاپی

مکث بر رسانه ها چاپی

رسانه چيست؟ رسانه در يك جامعه مردم سالار پل ارتباط ميان مردم، دولت و نهادهايى جامعه مدنى است كه هر دو نهاد را به صورت دو سويه و همزمان وصل مى كنند.
بسياري مردم رسانه را قوهء چهارم حکومت مي نامند؛ اما به نظر بنده رسانه ها گاه گاه جايگاه سوم و حتی دوم را به خود اختصاص ميدهد.
پيدايش رسانه اصلاً از آدم عليه سلام يا پيدايش انسان به فعاليت آغاز نموده است.
يعنى وقتيكه خداوند(ج) انسان را پيدا نمود همه مسووليت آنرا برايش بفهماند؛ حتى چيزهاى كه ملايكه ها از فهم آن عاجز ماندند. كه همين آگاهى خودش به معنى كار رسانه يى بود.
كه به مرور زمان انسانها وسيله ارتباطات را توسط غوغا يا دود و يا رسامي و يا هم فير تير رسان که به معنی اگاهى مسئله و يا يک پيام بود.
كه بعد اين روند به شكل نوشتن در گِل (در يك چوكات گيلى يا خِت) نوشته مى شد و بعد آنرا در فضا آزاد يا توسط شعاع آفتاب خشك ميکرد که بعداً آنرا از يك محل به محليكه ضرورت ميبود انتقال ميدادند تا مردم آن محل از اگاهي مورد ضرورت با خبر شوند.
تا زمانيكه كاغذ توسط چينايي هاى ساخته شد و روى كاغذ نوشتن رايج شد كه اكنون انواع فراوان كاغذ و افزار نوشتارى تصويرى و غيره در دسترس انسانها قرار دارد.
اما اولين روزنامه در جهان در سال های 1701 و يا 1703 نشرات خويش را به نام ريلشن خويش را آغاز کرد که داري اين خصوصيت بود:
اول: در وقت معيين چاپ ميشود.
دوم: از اخبار فرمايشي و يا درباری فاصله داشت.
سوم: آرزان بود (قيمت مناسب)
چهارم: نوشته های و يا نظريات مردم عام به نشر ميرسيد.
در حال حاضر در سطح جهان پر تیراژترین روزنامه جهان، روزنامه یومیوری شیمبون است که در توکیو، اوزاکا، فوکوکا و دیگر شهرهای عمده و مهم جاپان منتشر می‌شود. این روزنامه در سال ۱۸۷۴ بنیان نهاده شد و در حال حاضر با تیراژ حدود ۱۰ تا ۱۵ میلیون نسخه (این روزنامه در دو نوبت صبح و عصر چاپ می‌شود). روزنامه یومیوری شیمبون دارای ضمیمه‌های روزانهٔ مختلفی است.
از سوی دگر یا در عصر حاضر ضرور است که رسانه را به طور عموم به دو دسته تقسيم بندي نمايم: اول. رسانه برقي مثل تلويزيون، انترنت، راديو و غيره.
دوم: چاپي مثل؛ روزنامه، هفته نامه، مجله، گاه نامه و غيره.
رسانه چاپي در افغانستان:
از ظهوراخبار در افغانستان نزديک به يک صد و چهل سال مي گذرد. مطبوعات افغانستان بيش از سيزده دهه گذشته، نشيب و فراز های متعددی را پشت سر گذاشته و عموماً با کنترول شديد دولتي، سانسور، تعطيل و مصادره روبرو بوده است. با اين همه اين رسانه، رشد پيوسته ی نداشته و به پختگي نرسيده است.
اولين نشريه افغانستان در زماماداري امير شيرغلي خان که «شمس النهار» نام داشت تحت مديريت عبدالعلي (در سال 1870ميلادي) در کابل به چاپ رسيد. اينکه چه چيز ها باعث شده تا اينکه رسانه رشد نکند، گفته ميتوانيم که کم سوادي و عدم درسترسي اکثريت به رسانه وهمچنين سبب اصلي آن تجاوز قشون انگليس در سال 1878 بود که مطبعه سنگي کشور در زمامداري امير شيرعلي در افغانستان از بين رفته و چاپ اخبار نيز توقف داده شد که بعداٌ دومين اخبار چاپي به نام سراج الخبار در زمامداري امير حبيب الله خان در سال 1906 به نشر رسيد که بعد ازيک الي دو شماره اختتام يافت اما در زمامداري امير امان الله خان بيش از بيست نشريه چاپي از قبيل روزنامه ها و جرايد به چاپ رسيد و همچنان در سال 1920 نيز يک رياست مطبوعات جداگانه براي رشد و چگونگي مطبوعات به فعاليت آغاز نمود.
بطور خلص ميتوان گفت که (نوع، تعداد و سال نشرات رسانه هاي چاپي در حکومت هاي معتدد افغانستان قرار ذيل است):
اول. دوره شاهي تعداد 12 رسانه ي چاپي(از سال 1252 الي 1352)،
دوم. جمهوري تعداد 14 رسانه ي چاپی(از سال 1352 الي 1357)،
سوم. دورهء کمونستي تعداد 16 رسانه ي چاپي (از سال 1357 الي 1371)،
چهارم. مجاهدين تعداد 20 رسانه (از سال 1371 الي 1375)، پنجم. طالبان 3(از سال 1375 الي 1380)
بعد از سقوط دوره طالبان رسانه، در افغانستان پيشرفت بي نظير داشته است. همين اکنون تنها در پايتخت کشور(کابل) بيشتر از 150 رسانه چاپي داريم از قبيل روزنامه، هفته نامه، ماه نامه، مجله و غيره که به چاپ ميرسند.
در حال حاضر بيش از صد مطبعه يا چاپ خانه خصوصي در افغانستان فعاليت دارد.
رسانه چاپي براي رشد دانش عمومي و انتقال اطلاعات يک طريق آسان و ساده به نظر ميرسد.