ټول افغان څیړنیزې مقالې


پندار هاي انساني

پندار هاي انساني (فرهنگ هاي خير و شر) مصطفی عمرزی جامعه و مردمي كه متاثر از ارزش هاي انسانی باشند، ‌پابند اصولی مي شوند كه احترام، اخلاق و نيكويي، از الگو هاي بارز آن ها شمرده شده اند. در چنين جامعه اي حدود، خطوط و مرزها مشخص و واضح هستند. شاملان در اين احاطه با باور و اعتقادي كه بر ايديالوژي ها چیره اند، مسبب بقا، سعادت و آرامش می شوند. بنا بر این، فروريزي و نابودي آن ها، جامعه را به س

05.05.2021 مصطفی عمرزی

پس از استعمال

پس از استعمال مصطفی عمرزی منظورم از عنوان این مقاله، پس از استفاده ی جنسی نیست. در این اواخر بعضی از هموطنان ما شکایت می کنند که تلویزیون محلی «یک»، مغرضانه به مسایل قومی، دامن می زند. من مدت کوتاهی در اوایلی که این تلویزیون، آغاز به فعالیت کرده بود، با آن همکاری می کردم، اما بعداً با تیره شدن مناسباتم با خلیل رومان که مسوولیت بخش خبر آن را بر عهده داشت، آن جا را ترک کردم. آن چه در همان زمان از آن جا برداشت کرده بودم، این

05.05.2021 مصطفی عمرزی

پديده هاي منفي و مثبت

پديده هاي منفي و مثبت مصطفی عمرزی در جامعه ي ما كه رواج نفي و انکار، حاكميت تمام دارد، درکی به درستی و گسترده گی به ميان نيامده كه مسایل را باید در ابعاد مثبت و منفي آن ها بررسي کنیم. سال هاي زيادي ست كه پديده هاي جالبي چون ويديو و تلويزيون در ميان مردم، مورد استفاده قرار دارند. در جامعه ي مذهبي و سنتي ما با نفي تصوير كه اصل بینش را زير پرسش مي برد، آن دو پديده از عقب ويترين فروشگاه ها تا منازل و اعدامگاه هايی كه در زمان

05.05.2021 مصطفی عمرزی

دامریکایی اشغال دوهم مخ

  دامریکا خارجه وزیر وایی چه دوی عسکر باسی خو له افغانستان نه تیر ندی. هغوی نه شاته تګ کړی او نه به له افغاستان سره رابطه پریکه کړی. دا خبره یی په انګلستان کی د انګریز خارجه وزیر سره یوځای په خبری کانفرانس کی کړی ده. هغه دا دی: ۱ دوی به دیپلوماتیک فعالیتو ته دوام ورکړی. په دی کی ددولت او طالبانو په مینځ کی دخبرو امکانات برابرول دی.  ۲ دافغانستان نظامی قواوو ملاتړ کول دوام لری. په دی کی نور پرمختیایی، اقتصادی، انسانی، او عسکری ملاتړ شامل دی. ددوهمی پروژی په پرمخ

05.05.2021 طاهر ثابت

دصلحي په راتلو سره داجتماعي عدالت تامینول هم اړین دي که نه خداي مه کړه داصلح به پایداره نه وي

لمړۍ - په دا آخرو دوه څلویښتو کالونو کي په افغانستان کي هیڅوک هم دملي اتل او یا مارشال وړ کس نه وو بلکه دا تقلبي اتلان اومارشالان په اصل کي دهیواد او نوامیسو اصلي تجاران وو. بس اړینه ده چه د دا سي کاغذي او تقلبي اتلانو او مارشالانو لقب د بیرته واخیستل شي. او جنګي جنایتکاران دتقدیر په ځاي باید ولس ته حساب ورکړي او محاکمه شي.  دوهم - دشهید او مجاهد په نوم دي د هر ‌‌‌‌‌‌ډول تلین او لمنځغاستو ته د پاي ټکي کیښودل شي. دریم - دواټونو ، هوايي ‌‌‌‌‌‌ډګرونو دولتي او غیر د ولتي موسساتو ن

04.05.2021 میرویس زړن

مردم افغانستان دین پرست وشخص پرست هستند لاکن آیا وطنپرست هم هستند؟

اګر مردمان سرزمین افغانستان با واقیعت وطنپرست میبودند امروز آنقدر بیچاره نمیبودم وحد اقل وطن خودرا با کشور هاي همسایه رقیب میساختیم. اطفال ما ګرسنا و سؤ تغضیه هستند آینده کشور ما مربوط میشوند با همسایه ګان. در دفاع از کشور و تما میت ارضي عاجزهستیم ومیبینم که همسایه ګان هر روز با مرز هاي ما تجاوز میکند وروز به روز خاک کشور ما را زیر تسلط خود درمیاورند.  همچنان شواهد نشان دهنده این است که حکومت امروزي کابل خط فرضی دیورند را قبول کرده وبا پاکستان یکجا برادران پښتون آن سوی مرض را توسط دیو

02.05.2021 میرویس زړن

دثور ۷ نیټه که د پښتنو دغرور او یووالي پاي

محترمو زه په کوم ګوند او یا سازمان پوري اړوند نه یم او د یو عادي افغان په توګه کله نا کله دقلم په واسطه دزړه پړاس باسم او تاسوسره يي شریکوم.  ټولو ته ښه معلومه ده چه روس او امریکا دافغانستان نه وځي او یا هم وتلي دي خو دنااهلو پښتنو او لږکیو په مرسته امریکا، روس، ایران او پاکستان دپښتنو یووالي او غرور مات کړ. دثور د ۷ کودتا یا انقلاب نه وروسته روسانو ډیر زر قدرت لږکیو یعني پرچمیانو ته چه په سر کي يی مرحوم ببرک کارمل وو وسپاره. روسانواودهغوي ملګرو بل څه نه غوښتل فقط وفقط د پښتنو

27.04.2021 میرویس زړن

پی گیری دوسیه های جرم

پی گیری دوسیه های جرم مصطفی عمرزی مهمترین تلقی از آثار افشاگر تاریخی، نباید محدود به نوستالژی/ تداعی بماند. تداوم خیانت ها، جنایت ها و جفا ها به دلیل اغماض محکمه ی افرادی نیز صورت گرفته که بیشتر در تحولات کودتایی که آن ها را انقلاب عنوان می کردند، به مردم و کشور، آسیب زده بودند.  هرچند کتاب هایی که در مسئله ی تعقیب دوسیه های مجرمان مربوط به تحولات کوتایی، منتشر می شوند، معدود اند، اما آن را جداً مطرح کرده اند. حدا

27.04.2021 مصطفی عمرزی

خواست بي جا

خواست بي جا مصطفی عمرزی پس از فراغت از صنف سياست كه از زمان شمول در آن، از شاگردان تنبل و ضعيف بوده اند،‌ تاكنون نیز نشانه ي واقعي از اميدواري ها براي اخذ نمرات عالي، به چشم نمي خورد. در اين كه از شاگردان ناكارآمد صنف سياست استند، ‌نبايد بسيار عضه خورد؛ زيرا اين نصاب در فرهنگ ما وجود نداشت. بل در خلوت های آن، غمی فربه می شد که حالا به نام حمیت دینی، بیش از همه نمره دارد. شایقان این راه، تلاش می کنند به جبران خبط های به اص

27.04.2021 مصطفی عمرزی

احیای اُبُهت

احیای اُبُهت (نیاز به اصلاحات سیاسی) مصطفی عمرزی بعضی هموطنان دلخور استند که چرا به گونه ی کامل، جلو فرهنگ سازی های مغرضانه و ضد افغان ها و پشتون ها گرفته نمی شود؛ اما آنان متوجه نیستند که تمام دشواری ها از طریق فرهنگ سازی، رفع نمی شوند. تا جایی که در جریان کار های من و آن بزرگان ما استند که همیشه و با واکنش های به موقع، نگذاشته اند زهرپاشی مخالفان تعمیم یابد و یا آن انتظارات شان برآورد

25.04.2021 مصطفی عمرزی

انديشه هاي جانوري به نام انسان

انديشه هاي جانوري به نام انسان مصطفی عمرزی یک مقوله است که «انسان، حیوان ناطق است!» در زنده گي او شايد در تمام آن بر دو مورد، بیش از همه حكايت شود كه يكي خوشي و ديگري غم نام دارد. تا جايي كه به   زنده گي حيوانات مربوط است، اين طبقه، خوشي ها و غم هاي خود را در راستای چريدن، فرار، آزادي و سفر، ‌خلاصه مي كنند.  حیوانات نظر به اوضاع جسمي و فزيكي و كلاً در گونه هاي اهلي، وحشي، مضر و بي آزار، تقسيم مي شوند. گونه ي بي آز

25.04.2021 مصطفی عمرزی

بخش تولید در تلویزیون

بخش تولید در تلویزیون مصطفی عمرزی نشر برنامه های تولیدی، مهمترین فعالیت رسانه ها را تشکیل می دهد. به خصوص شبکه های تلویزیونی با ایجاد دو بخش خبر و تولید، به انجام این مامول می پردازند. بخش خبر با پوشش رویداد ها و تهیه ی برنامه های خبری(گزارش ها) و بخش تولید با تهیه ی برنامه هایی که غیر اتفاقی اند، فرهنگ سازی می کنند. شبکه ی «رادیو- تلویزیون باختر» در سایه ی اهداف نهایی نشراتی خویش با تمرکز در  بخش تولید، به اهمیت

25.04.2021 مصطفی عمرزی

د فوکوشيما اتومي بټۍ د ويجاړېدو داستان او خطرناکې اغېزې یې

د ۲۰۱۱ د مارچ په يوولسمه نېټه د جاپان  فوکوشيما ایالت د ريشتر ۹ درجې  زلزلې ولړزاوه او  ورپسې دسونامي له امله په دې سيمه کې د (فوکوشيما) په نامه د اتومي انرژي د لومړۍ بټۍ ماشين الات له کاره وغورځېدل او د رادیو اکتيفو مضرو موادو د خپرېدو لامل شول. څېړونکي دا پېښه د چرنوبيل د اتومي بټۍ له پېښې وروسته په نړۍ کې دويمه ستره اتومي فاجعه ګڼي. دا مضرې وړانګې  ان تر کيلومترو ،کيلومترو پورې خپرې شوې.  جاپان د مضرو وړانګو څخه د ژغورنې په خاطر ددې بټۍ تر شل کيلومتري ټول د اوسېدو ځايونه خالي کړل او ان

24.04.2021 عبدالله لغمانی

از خاطرات فرهنگی

از خاطرات فرهنگی مصطفی عمرزی در بیش از 15 سال کار فرهنگی مستمر، خاطرات جالبی هم دارم که مربوط این عرصه می شوند. یک نوع آن، شامل چاپ کتاب هایی می شود که با ضعف بودجه، سعی می کردیم از انتشار نمانند. از این قرار که متاسفانه دست تنگی های اقتصادی اجازه نمی دادند کتاب ها را با کیفیت و معیار لازم چاپ و نشر کنیم. اختیار اندازه ی A5، کاغذ متوسط و کوچک کردن حروف، برای آن که به حجم کتاب یا قیمت بالا منجر نشوند، از ناگزیری های ما بود

22.04.2021 مصطفی عمرزی

هرچند دیرهنگام و مزرورانه

هرچند دیرهنگام و مزرورانه (پیرامون کتاب «مداخلات فرامرزی و فاجعه ی سقوط جمهوری افغانستان») مصطفی عمرزی تحولات پی در پی و سریع که بیشتر محصولات رویداد شوم هفت ثور بودند، موقع ندادند تا به عوامل بحران که ناشی از تحولات پی در پی بودند، چنانی که در خور آنان بود(محاکمه و جزا) پرداخته شود.  از بخت بد، چون تمام جریانات منفی در زمینه ی اقتدار تاریخی و سیاسی پشتون های افغانستان(قوم اکثری

22.04.2021 مصطفی عمرزی

ددوحی دتړون دماتونی په بیخیری کی خیر: طالبان باید څه وکړی؟

  اوس چه امریکایانو ددوحی تړون مات کړ نو راځی هغه په بیخیری کی خیر وبولو. بیخیری په دی چه نور به اشغال اوږد سی او دډیرو مسلمانو وینی به توی سی. خیر په دی چه ددوحی دتړون دوهم او نوی ټوک به لاسلیک سی. مونږه وایو چه طالبان باید په نوی او ښه تړون باندی اصرار وکړی.  ټوله نړی نن سبا ننواتی کوی چه طالبان دی دترکیی په غونډه کی برخه واخلی. دنابغه رییس او ارګ او داستعمار په لاس نور کینول سوی اداره چیان دخپلو بادارانو خبری تایدوی. تراوسه لا نده مالومه چه طالبان به څه تصمیم ونیسی. ایا هغو

21.04.2021 طاهر ثابت

دجمهوریت بدیل فدرالې اویا امارتي نظام نه ډار نه ده پکار!

دا چه په هیواد کي دوه څلویښت کاله افغانان د یو بل سره په جنګ کي ښیګل دي او نن سبا دبل هر وخت نه یوي سرتاسري سولي ته لاره هواره شوي ده او مختلف اړخونه ډول ډول نظرونه د افغانستان راتلونکي په اړه وړاندي کوي.  خو دهر څه نه مهم د ولسمشر غنۍ ټینګار د جمهوریت په پلو د پوښتني وړدي. تاسو ته ښه جوته ده چه شل کاله وړاندي په بن کي یولڼدمهال انتقالي حکومت د کرزي په مشري رامنځ ته شو چه پښتاته تر نن ورځي پوري په دا شل کلنه دوره کي د حکومت په چوکات کي کمرنګه وو اودي. او اکثرأ لوړۍ حکومتي

21.04.2021 میرویس زړن

علایم شرک اخوانی

علایم شرک اخوانی مصطفی عمرزی در این که ستمیان افغانستان در چند جلد درآمدند و هر کدام راه و روش جداگانه اختیار کرده اند، تردیدی نیست؛ اما پنهان نماند که باور های آنان که به نام فرهنگ، توجیه می کنند، همیشه بر وحدت قومی متمرکز اند؛ اما اگر خالی از اغراض و اغماض بر حقوق دیگران هم نباشند، بیشتر خودشان را منحرف می کنند.  در تازه ترین اتفاقات دنیای سقوی، تورن اسماعیل که اخوانی با طهارت شمرده می شود، انتخاباتی را نفی کرد

15.04.2021 مصطفی عمرزی

بوستان بد شکل و بی حال مطبوعات کشور

بوستان بد شکل و بی حال مطبوعات کشور مصطفی عمرزی در طی تحول نه چندان ناگهانی، در پهلوی سایر تغییرات و نمایشات، عرصه ی رسانه های کشور، به ویژه بخش مطبوعات، چنان دچار تغییر و سوء شکل می شود که بی مانند بود. صد ها نشریه و مجله در سال های اول حکومت بعد از رژیم طالبان که اضافه از 300 عنوان   آن ها، تنها در کابل به میدان می آیند، ظهور می کنند. اگر از ولایات صرف نظر کنیم، اما پس از مدتی، شبیه یک پروسه ی مقطعه یی، از بیش از 300 نش

15.04.2021 مصطفی عمرزی

ددوحی دتړون ماتونه او خطرونه

  مونږه ددوحی طرحی ته په خوشباوری سره کتل او هیله مو وه چه طالبان به دافغانستان اوسنی ملوک الطوافی چه په هر دفتر او شعبه کی روانه ده له مینځه یوسی. مونږه هیله درلوده چه د ۱۹۹۶ کال په څیر به پاکه اداره راولی او هلته به بیا داسلام او خلکو خدمتګاران راسی او په دی ډول به داسلام ددښمنانو اوسنی ګلګلمیری له مینځه یوسی.  مونږه هیله درلوده چه دارګ اشغالګر به لیږ سد خپل سرو ته راوړی او په خپله ماته او ناکامی به معترف او دهغه له مخی به خپل تصمیمونه ونیسی ترڅو دافغانستان داشغال په اخر کی

14.04.2021 طاهر ثابت

د پاکستان دولتي ترهګرې په وړاندې د پښتون ژغورنې غورځنګ درې کلنې سوله ییزې مبارزې شننه او څیړنه

 دویمه او ورستۍ برخه   د پې ټې ایم مشران ګواښل، غیر قانوني نیول، شکنجه کول او بېګناه وژلپاکستان د خپلو دولتي تروریزم په چوکاټ کې د څو لسیزو راهېسې په لویه پښتونخوا او ازاده قبایلي سیمه کې د پښتنو د لږکیو په وړاندې توکم وژنه پیل کړي ده. د پښتنو په وړاندې د پاکستاني ریاست د ترهګرۍ تاریخ د بابړې پېښې رانیولي تر شهید نقیب الله محسود، شهید ارمان لوڼې، عارف پښتېن او په زرګونو نورو پښتنو بې ګناه وژنو او ځورونو اوږد خونړۍ تاریخ دی.

11.04.2021 سراج الحق ببرک زی ځدراڼ

از يك سوراخ، بيست بار گزيدن

از يك سوراخ، بيست بار گزيدن مصطفی عمرزی  مردم ما مي گويند: «آدم از يك سوراخ، دوبار گزيده نمي شود.» در كنار آوردن اين مطلب كه مردم ما به آن اعتقاد دارند و در زنده گي به آن توجه مي كنند، نمي توان نيانديشيد كه زمامداران ما چرا از اين همه فرهنگ و اندرز تجربه شده، چيزي نمي دانند؟  دانستن اين فرهنگ، هيچ نيازي به حضور در مكتب و پوهنتون ندارد. چرا از اين تجربیات غافل شده اند؟ اما ما تغافل را ناشي از عواملي چون خودفروشي،گر

11.04.2021 مصطفی عمرزی

از هنر های مردم ما

از هنر های مردم ما مصطفی عمرزی سرزمین ما، همان گونه که تاریخ طولانی، مردم سلحشور و مذهبی آن شهرت دارند، به خاطر داشتن کالای های مختلف سنتی، از جمله قالین و قره قل نیز مشهور می باشد. این فرآورده ها مهمترین تولیدات صادراتی کشور را نیز تشکیل می دهند. در این کنکاش برنامه ی «مستند باختر»، سراغ یکی از آن فرآورده های داخلی می رویم و خواهیم دید که سرگذشت آن چه  بود و آینده ی آن از چه قرار است؟  پوست قره قل از حیوانی به نا

11.04.2021 مصطفی عمرزی

ابر های تلویزیونی

ابر های تلویزیونی مصطفی عمرزی بالاخره فشار هایی که ناشی از اذهان تاریک، عنعنات ماقبل التاریخ و خواسته های افرادی از قشر کوچکی که جز آن دنیا، از مسولیت های دنیوی شان غافل اند و کسانی که نمی توانند منطق را بپذیرند و از روی جهل و تعصب بی معنی می خواهند کشور را به عصر بادیه نشینی برگردانند، کارساز و دامنگیر سکتور رسانه یی کشور نیز شدند و می روند تا جهالت را تا سرحد انسداد و محدودیت بر فعالیت های این بخش، جلو ببرند. از

11.04.2021 مصطفی عمرزی

سوله ييزه هستوي انرژي او پرمختللي هېوادونه (لومړۍ برخه)

په دې وروستيو وختونو کې مالي بحرانونو او ساري ناروغيو نړیوال اقتصاد ته ډېر زيان اړولی دی. حتی پرمختللي هیوادونه لا نشي کولی په بشپړ ډول له دې بحران  څخه روغ ووځي او  ور اوښتي تاوانونه جبران کړي.  همدارنګه دا وضعیت د  بين المللي سیاسي او ټولنیزو کړکیچونو له امله لا پسې خراب او بدتر شوی دی. د نړۍ د هېوادونو تر منځ جهاني همکاري او همغږي تر بل هر وخت په ناسم وضعيت کې قرار لري؛ اوږدمهاله اړيکې او شراکتونه تر ډېره محکم نه پاتې کېږي. نو له مشکلاتو څخه د وتلو لپاره  اقتصاديکارپوهان وايي چې د وضعیت د

11.04.2021 عبدالله لغمانی

OK
This site uses cookies. By continuing to browse the site, you are agreeing to our use of cookies. Find out more